Với những tranh chấp lãnh thổ trên biển thì chúng ta phải làm sao để có thể xác định được tranh chấp ấy có nằm trong vùng biển của quốc gia mình hay không? Để hiểu rõ hơn về vấn đề này thì cần phải có kiến thức liên quan đến đường cơ sở. Vậy thì đường cơ sở là gì? Bản đồ cũng như cách xác định chính xác ra sao? Mời bạn đọc tham khảo những thông tin trong bài viết sau của muahangdambao.com để có được câu trả lời chính xác nhất nhé!
Tìm hiểu khái niệm đường cơ sở là gì?
Đường cơ sở (the baseline) là đường ranh giới nằm ở bên trong lãnh hải và nằm bên ngoài vùng nội thủy, do quốc gia quần đảo hoặc là những quốc gia ven biển dựa theo công ước do Liên hợp quốc soạn về Luật biển năm 1982 để định ra phù hợp nhất, làm cơ sở để có thể xác định được quyền tài phán quốc gia và phạm vi của các vùng biển thuộc về chủ quyền quốc gia.
Đường cơ sở có vai trò như thế nào?
Đường cơ sở chính là cơ sở để chúng ta có thể tính được chiều rộng của các vùng trên biển. Cụ thể là các vùng như là vùng đặc quyền kinh tế, vùng lãnh hải, vùng tiếp giáp với lãnh hải cũng như là thềm lục địa, được xác định nhằm tạo ra các ranh giới giữa từng quốc gia.
Đây cũng là cơ sở để xác định được vùng nội thủy giáp với phần đất liền vì vậy việc xác định đường cơ sở cực kỳ quan trọng và cần thiết đối với những quốc gia tiếp giáp với biển và có đường biển dài.
Bởi vì mỗi quốc gia, vùng lãnh thổ sẽ có những quy định khác nhau về kinh tế trên biển riêng biệt và cụ thể. Chẳng hạn như là áp dụng cho các tàu thuyền nước ngoài có mong muốn neo đậu trong bờ biển thuộc vào phạm vi trên biển của Việt Nam hay các tàu thuyền sẽ chỉ được đánh bắt thủy hải sản trong nước hoặc không được tiến hành đánh bắt thủy hải sản. Các tàu thuyền của nước khác tuyệt đối không được đánh bắt thủy hải sản tại vùng biển của Việt Nam.
Bên cạnh đó, Luật của mỗi quốc gia có đường bờ biển cũng sẽ quy định vùng nào tàu thuyền sẽ được đi qua, được neo đậu hay chỉ được phép đi qua mà không được phép dừng lại… Các yếu tố này cũng sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp tới lãnh thổ, an ninh biển của mỗi 1 quốc gia, khu vực.
Ý nghĩa của việc xác định đường cơ sở là gì?
Vai trò của đường cơ sở là vô cùng quan trọng bởi cần xác định được đường cơ sở thì ta mới có thể xác định được vùng tiếp giáp với lãnh hải, chiều rộng của lãnh hải, thềm lục địa cũng như vùng đặc quyền kinh tế. Quá trình xác định đường cơ sở của quốc gia cũng khiến cho các vùng biển khác thu hẹp lại hoặc mở rộng, tùy vào từng trường hợp cụ thể.
Đường cơ sở gồm những loại nào?
Nhiều người đặt ra câu hỏi: “Có mấy loại đường cơ sở?”. Theo đó, hiện nay, chúng ta có thể sử dụng 3 phương pháp khác nhau để có thể xác định đường cơ sở gồm có phương pháp cơ sở đường thẳng, cơ sở thông thường và cuối cùng là cơ sở quần đảo.
Xem thêm: Nội thuỷ là gì? Cách phân định vùng nội thủy của biển nước ta
Đường cơ sở được xác định như thế nào?
Sau đây sẽ là các cách xác định đường cơ sở được dùng nhiều nhất hiện nay:
Đường cơ sở thẳng
– Nếu nơi nào đó có một chuỗi đảo nằm sát với nhau và chạy dọc theo đường bờ biển hoặc có bờ biển bị lồi lõm hay khoét sâu vào trong thì phương pháp đường cơ sở thẳng sẽ được áp dụng ngay lập tức để gắn liền những điểm phù hợp. Sử dụng đường này để tính chiều rộng lãnh hải bằng cách kẻ các đường cơ sở giữa những điểm ấy.
– Nếu nơi nào có một châu thổ hoặc là các đặc điểm về tự nhiên khác khiến cho bờ biển không ổn định, những điểm xác định đường cơ sở sẽ được chọn lựa dọc theo những ngấn nước thủy triều (có sự dịch chuyển vào phía trong của bờ) thấp nhất. Các đường cơ sở này sẽ bắt đầu có hiệu lực, trừ khi những quốc gia có bờ biển này thực hiện việc sửa đổi dựa theo Công ước của Liên hợp quốc.
– Khi tiến hành xác định đường cơ sở, các vùng biển ở bên trong đường cơ sở cần gắn với đất liền để có thể đạt tới được chế độ nội thủy, và tuyến của đường cơ sở sẽ không được lệch quá xa so với hướng chung của bờ biển.
– Trừ những trường hợp vạch ra đường cơ sở ở các bãi cạn lúc chìm lúc nổi được thừa nhận chung của luật quốc tế hoặc những nơi này đã có các đèn biển hoặc những thiết bị gần tương tự liên tục hay thường xuyên nhô lên trên mặt nước, các đường cơ sở thẳng sẽ không thể được kéo tới hoặc xuất phát từ những bãi cạn lúc chìm lúc nổi này.
– Một số trường hợp cũng đã áp dụng phương pháp kẻ đường cơ sở thẳng thì khi ấn định các đoạn đường cơ sở thì tại các khu vực đó có thể sẽ được tính tới các lợi ích kinh tế riêng biệt và nó cũng vô cùng quan trọng khi đã sử dụng trong một quá trình dài có các minh chứng vô cùng rõ ràng.
– Khi một quốc gia đã áp dụng các phương pháp đường cơ sở thẳng thì sẽ không làm cho lãnh hải của các quốc gia khác bị tách ra khỏi một vùng đặc quyền kinh tế hay tách khỏi biển cả.
Đường cơ sở thông thường
Đường cơ sở thông thường sẽ được tính dựa theo chiều rộng của lãnh hải, trừ khi có những quy định trái ngược lại với Công ước về luật Biển, là ngấn nước triều thấp nhất tính dọc theo đường bờ biển và được quốc gia ven biển chính thức công nhận cũng như là được hiện diện trên các bản đồ biển có tỷ lệ lớn.
Khi những quốc gia ở ven biển có địa hình cấu trúc thông thường về đường bờ biển thì sẽ xác định dùng phương pháp đường cơ sở thông thường để tính đường cơ sở, vô cùng đơn giản và không gặp khó khăn.
Đường cơ sở quần đảo
– Các tuyến đường cơ sở này sẽ cần phải bao quanh các đảo trọng yếu và xác lập nên một khu vực dựa theo tỷ lệ diện tích của quốc gia đó cùng với cả vành đai các rạn san hô và đất, đảm bảo ở giữa hai tỷ lệ này là 9/1 và 1/1.
– Các tuyến đường cơ sở của quần đảo sẽ không được dài quá 100 hải lý, tuy nhiên nếu phần đường cơ sở bao quanh một quần đảo lớn hơn thì vẫn có thể đạt tối đa 3% tổng số các đường cơ sở này và không được vượt quá con số 125 hải lý.
– Không được tách quá xa và rõ ràng theo đường bao quanh chung bên trong quần đảo.
– Trừ những trường hợp các bãi cạn có lúc nổi lúc chìm có xây, lắp đặt đèn biển hay các thiết bị tương tự thường xuyên nhô lên khỏi bề mặt biển thì các đường cơ sở sẽ không thể kéo dài tới hay xuất phát từ những bãi cạn này hoặc cũng có thể một phần của bãi cạn hay toàn bộ bãi cạn cách hòn đảo gần nhất theo một khoảng cách không được dài hơn chiều rộng lãnh hải của chính quần đảo đó.
– Một quốc gia quần đảo sẽ không được phép áp dụng phương pháp kẻ đường cơ sở khiến cho một quốc gia khác có vùng lãnh hải bị tách rời ra khỏi với vùng đặc quyền kinh tế hay tách rời hẳn với biển cả.
– Nếu quốc gia quần đảo ấy có một phần vùng nước ở quần đảo nằm giữa hai mảnh của lãnh thổ tại quốc gia kế bên thì quốc gia kề cận này vẫn sẽ được hưởng các thuyền cũng như lợi ích chính đáng theo truyền thống của các vùng nước này theo luật. Các quyền này xuất phát từ những điều ước đã được hai quốc gia này ký kết với nhau, sẽ được tôn trọng và vẫn tồn tại cho đến hiện tại.
– Để tính toán chính xác tỷ lệ các vùng nước có diện tích như thế nào với phần đất liền đã nêu thì vùng nước bên trong một phần của nền đại dương đó sẽ phải có sườn dốc rất đứng, các bãi đá ngầm ở xung quanh các đảo và vành đai san hô, gần như hoàn toàn hoặc hoàn toàn do một chuỗi những mỏm đá lúc thì chìm lúc thì nổi hay chuỗi đảo đá vôi bao bọc xung quanh thì mới có thể được coi nó thành một bộ phận của đất liền.
– Các đường cơ sở sẽ được tính dựa theo các điều khoản cần được ghi trên bản đồ biển để có thể xác định chính xác vị trí với tỷ lệ thích hợp nhất. Có thể thay thế các bản đồ này bằng bản kê của tọa độ địa lý có các điểm ghi rõ ràng, rành mạch trên hệ thống trắc địa.
– Các quốc gia quần đảo cũng cần phải công bố những đường cơ sở theo đúng thủ tục bằng các bảng kê tọa độ địa lý hoặc hoàn tất những bản đồ này sau đó gửi một bản tới cho Tổng thư ký Liên hợp quốc để lưu chiếu cẩn thận.
Xem thêm: Lãnh hải là gì? Rộng bao nhiêu hải lý? Được xác định thế nào?
Cách xác định đường cơ sở của Việt Nam là gì?
Căn cứ vào vị trí địa lý cũng như địa hình bờ biển thì Việt Nam đã và đang sử dụng phương pháp đường cơ sở thẳng để có thể tính và xác định đường cơ sở. Do các quốc gia đều có những địa hình bờ biển khác nhau và tương đối phức tạp, đồng thời việc xác định đường cơ sở cũng do chính những quốc gia ven biển này tự tay tiến hành nên có thể khiến cho một vùng biển trở thành lãnh hải hoặc một khu vực lãnh hải trở thành vùng nội thủy, bởi vậy Công ước Luật biển của Liên hợp quốc đã đưa ra chi tiết các điều khoản quy định rõ ràng với những đất nước có biển.
Điểm A11 là đường cơ sở thuộc đảo nào ở Việt Nam?
Đường cơ sở Việt Nam chính là đường cơ sở chưa hoàn chỉnh bởi vì ở phía Nam là điểm A0 tiếp nối với ranh giới đường cơ sở của Việt Nam và Campuchia trong vùng nước lịch sử chung giữa Việt Nam và Campuchia chưa xác định được, cũng như điểm cuối cùng của đường cơ sở Việt Nam cũng chính là điểm A11 (đảo Cồn Cỏ) nằm ở cửa của vịnh Bắc Bộ.
Hy vọng những thông tin cụ thể trên đây đã giúp các bạn đọc hiểu được thế nào là đường cơ sở, bản đồ cũng như cách xác định đường cơ sở của Việt Nam. Nếu còn bất cứ câu hỏi nào muốn được giải đáp, vui lòng để lại bình luận dưới bài viết để chúng tôi có thể hỗ trợ trả lời 1 cách cụ thể và nhanh nhất nhé!
