Đồng đẳng là một kiến thức quan trọng trong bộ môn Hóa học 11. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ đồng đẳng là gì? Dãy đồng đẳng là gì? Cách xác định đồng đẳng? Trong bài kiến này hãy cùng với chúng tôi tìm hiểu chi tiết về khái niệm này nhé!
Đồng đẳng là gì? Ví dụ
Đồng đẳng chính là hiện tượng các chất hữu cơ có cấu tạo và tính chất hóa học tương tự nhau nhưng thành phần phân tử sẽ khác nhau một hoặc nhiều nhóm CH2.
Ví dụ 1: Một số chất đồng đẳng nhau như:
- C2H4 : CH2=CH2
- C3H6: CH2=CH=CH3
Hay các ancol CH3-OH, C2H5-OH, C3H7-OH… Công thức tổng quát: CnH2n+1-OH có thành phần phân tử hơn kém nhau một hoặc nhiều nhóm CH2 và chúng cũng có tất cả các tính chất hóa học giống nhau thì cũng là đồng đẳng của nhau.
Ví dụ 2: NO và N₂O là hai hợp chất đồng đẳng với nhau
Hai hợp chất NO và N₂O này đều có cùng số nguyên tử nitơ và oxi, tức là N và O đứng cạnh nhau trong bảng tuần hoàn. Chúng có cùng khối lượng mol, màu sắc, độ tan trong nước và đặc biệt đều là chất khí không màu. Ngoài ra thì cả NO và N₂O đều có tính chất oxi hóa. Vì vậy mà NO và N₂O được coi là đồng đẳng về tính chất hóa học.
Dãy đồng đẳng là gì?
Dãy đồng đẳng được hiểu là một dãy các hợp chất (bao gồm cả hữu cơ và vô cơ) có cùng một công thức tổng quát, có các tính chất hóa học tương tự nhau do sự hiện diện của cùng một nhóm chức và thể hiện các tính chất vật lý biến đổi dần dần bởi kết quả của việc tăng kích thước cũng như là khối lượng phân tử (xem phân tử lượng tương đối).
Công thức chung là: CnH2n+2 (n ≥ 1).
Các ankan (parafin), anken (olefin), metoxyetan (các ête bậc nhất) hay ankin (acetylen và đồng đẳng) sẽ tạo thành các dãy. Trong đó thì các thành viên khác nhau theo bội số của 14 đơn vị khối lượng nguyên tử.
Các hợp chất trong cùng một dãy với cùng một nhóm nhỏ các nguyên tử sẽ không thay đổi khi đi từ hợp chất này sang hợp chất kia thì được gọi là nhóm chức. Phần lớn thì các tính chất hóa học của các hợp chất hữu cơ này là do sự có mặt của nhóm chức.
Cách xác định dãy đồng đẳng là gì?
Cách xác định dãy đồng đẳng của hidrocacbon như sau:
Cách 1:
- Căn cứ vào electron hóa trị.
- Căn cứ vào tỉ lệ số mol O2 và số mol CO2.
Tỉ lệ:
Cách 2:
Tính số mol CO2 và số mol H2O.
– Nếu:
– Nếu như đốt cháy hỗn hợp hidrocacbon và cho toàn bộ sản phẩm cũng như bình nước vôi trong (hoặc Ba(OH)2) thu được thì:
- Kết tủa và dung dịch có khối lượng tăng so với ban đầu, ta có phương trình như sau:
- Kết tủa và dung dịch có khối lượng giảm so với ban đầu thì ta có phương trình như sau:
Có thể bạn quan tâm:
Trên đây là những thông tin liên quan đến đồng đẳng và dãy đồng đẳng là gì. Hy vọng bài viết này sẽ phục vụ hữu ích cho bạn trong quá trình học tập và nghiên cứu. Bạn cũng đừng quên theo dõi các bài viết mới nhất được chúng tôi cập nhật trên muahangdambao.com nhé!
