Dựa theo một nghiên cứu gần đây, thì có đến trên 90% người Việt dùng sai từ xoay sở và xoay xở. Vậy thì xoay sở là gì, xoay xở là gì? Đâu mới là từ viết đúng chuẩn chính tả? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hai từ này cũng như cách dùng chính xác nhất.
Từ xoay sở hay xoay xở là từ đúng chính tả?
Xoay xở hay xoay sở, đâu là từ đúng luôn là băn khoăn của nhiều người khi viết. Trong hai từ này, chỉ có một từ có nghĩa, và từ đúng ở đây là từ xoay xở; bởi nó mang ý nghĩa cụ thể và xuất hiện trong từ điển tiếng Việt.
Vậy tại sao lại là xoay xở mà không phải xoay sở? Những luận điểm sau đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về điều này.
Ý nghĩa của từ xoay xở
Dựa theo từ điển tiếng Việt do G.S Hoàng Phê biên soạn, “xoay xở” là một động từ được dùng để chỉ hành động tìm kiếm mọi cách để có thể đạt được điều mình cần hoặc giải quyết khó khăn (tìm cách thích nghi với khó khăn). Cụ thể:
- Xoay: Là động từ dùng để diễn đạt sự xoay chuyển, thay đổi hướng (đối với đồ vật), hoặc tìm mọi cách để đạt được kết quả như mong muốn (đối với vấn đề nào đó).
- Xở (ít dùng): Là động từ dùng để chỉ hành động mở ra, làm bung ra, lấy ra.
Những từ đồng nghĩa với xoay sở như day trở, xoay xoả, xoay trở, phấn đấu, thu xếp, an bài,…
Ý nghĩa của từ xoay sở
Mặc dù được hình thành từ sự kết hợp của hai từ có nghĩa là “xoay” và “sở” nhưng từ xoay sở lại không phải là từ có nghĩa trong từ điển tiếng Việt. Phân tích ý nghĩa từng từ, ta có thể dễ dàng nhận thấy:
- Xoay: Là động từ mô tả hành động di chuyển, đổi hướng hoặc tìm mọi cách để đạt được kết quả.
- Sở: Là một danh từ chỉ một giống cây có kích thước nhỏ, cùng họ với chè, có lá hình trái xoan, có răng, hoa trắng, hạt ép để lấy dầu dùng trong công nghiệp và để ăn. Bên cạnh đó, sở cũng có thể là cơ quan quản lý một ngành chuyên môn của nhà nước cấp tỉnh và thành phố.
Thông thường, từ “sở” nếu đứng trước một số từ như sở thích, sở trường, sở đoản,… sẽ có nghĩa. Nhưng khi kết hợp từ “sở” vào phía sau từ “xoay” sẽ không mang ý nghĩa gì cả.
Ngoài ra, “sở” cũng không có cùng trường nghĩa với từ “xoay”, không thỏa mãn nguyên tắc cấu tạo của một từ ghép đẳng lập. Chính vì vậy, xoay xở mới là từ viết sai chính tả.
Xoay xở tiếng Anh là gì?
Trong tiếng Anh, người ta thường dùng “manage” với nghĩa tương đương với xoay xở.
Ví dụ: Do you think you”ll be able to manage it? (Tạm dịch: Bạn nghĩ mình có thể tự xoay xở mọi chuyện không?).
Một số ví dụ về cách dùng từ xoay xở
Dưới đây là một số ví dụ trực quan để bạn đọc hiểu rõ hơn về cách dùng xoay xở và tránh nhầm lẫn:
- Long vẫn đang xoay xở công việc sau đại dịch COVID.
- Bạn có thể sẽ phải chật vật xoay xở tiền bạc, lâm vào tình trạng khánh kiệt nếu không may bị thất nghiệp.
- Bà cụ vô gia cư xoay sở kiếm sống bằng cách nhặt ve chai.
- Nhiều người rơi vào cảnh chật vật xoay sở cuộc sống khi nền kinh tế suy thoái.
- Lan là người khéo xoay xở nên cuộc sống gia đình của cô ấy vẫn luôn ổn định.
- Các bạn học sinh đang xoay xở tìm cách giải bài toán khó.
- Em bé mồ côi đã phải xoay xở kiếm sống từ khi còn rất nhỏ.
- Mặc dù gặp phải rất nhiều khó khăn nhưng anh ấy vẫn xoay xở để hoàn thành công việc đã được cấp trên giao phó.
Vì sao nhiều người nhầm lẫn giữa xoay sở và xoay xở?
Có một sự thật rằng, từ sai chính tả xoay sở lại được ưa chuộng sử dụng hơn từ đúng xoay xở trên các trang mạng xã hội hay thậm chí là cả trong báo chí, và diễn đàn,…
Sở dĩ có kết luận như vậy là bởi theo một khảo sát mới đây, khi tra cứu từ khóa xoay sở trên trang tìm kiếm Google, người dùng sẽ nhận được hơn 4 triệu kết quả trả về, trong khi xoay xở chỉ chiếm khoảng 10% (400.000 kết quả tìm kiếm), chứng tỏ 90% người Việt đã dùng sai từ này.
Xem thêm:
Nguyên nhân khiến nhiều người chọn cách viết xoay sở thay cho xoay xở thường là do họ nhầm lẫn giữa cách phát âm của âm s và x từ đó dẫn đến viết sai theo cách đọc. Nếu như bạn cũng gặp vấn đề tương tự thì hãy nhớ rằng chỉ có từ đúng là xoay xở thôi nhé.
Như vậy, muahangdambao.com đã cùng bạn đọc phân tích xoay xở hay xoay sở mới là từ đúng và mang đến những ví dụ trực quan để giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa và cách dùng thích hợp. Hy vọng những kiến thức hữu ích này sẽ hỗ trợ bạn trong việc sử dụng tiếng Việt một cách chính xác nhất.
