Phân vô cơ là gì? Phân loại và nêu công dụng của phân vô cơ

Phân bón vô cơ là loại phân bón hóa học quan trọng, cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng. Để hiểu thêm phân vô cơ là gì, mời bạn theo dõi bài viết sau của muahangdambao.com nhé!

Nội dung bài viết

Tìm hiểu phân bón vô cơ là gì?

Phân bón vô cơ còn được gọi là phân hóa học hoặc phân bón khoáng. Chúng chứa từ một hoặc nhiều nguyên tố dinh dưỡng đa, trung, vi lượng cần thiết cho cây trồng tồn tại dạng muối khoáng.

Sử dụng loại phân này cho cây trồng thì cây trồng sẽ hấp thụ được nhanh chóng hơn. Tuy nhiên những ảnh hưởng mà nó tác động đến môi trường xung quanh cũng đáng lo ngại.

Có những loại phân bón vô cơ nào?

Phân bón vô cơ hiện nay được chia thành 2 nhóm chính là:

Phân đơn: Chỉ cung cấp một số nguyên tố dinh dưỡng như phân đạm (N), phân kali (K), phân lân (P).
Phân hỗn hợp: Chứa từ 2 hay nhiều nguyên tố dinh dưỡng trở lên gồm có phân vô cơ trộn và phân vô cơ phức hợp.

Ngoài ra, còn có các phân trung lượng chứa Canxi, Magie, S… và phân vi lượng chứa kẽm, sắt hoặc đồng…

Phân đơn

– Phân đạm: Được dùng để thúc đẩy quá trình tăng trưởng của cây trồng. Những loại phân đạm thường được sử dụng như sau.

Phân urê ((NH2)2CO) chứa 44 đến 48% nitơ nguyên chất. Các loại tinh thể này mang màu trắng, hạt tròn và có dạng viên nhỏ như trứng cá. Đây là loại phân có tỷ lệ nito cao nhất, do đó nó mang lại hiệu quả cao ở nhiều loại đất khác nhau cũng như với nhiều mẫu cây trồng.
Phân amoni nitrat (NH4NO3) chứa 33 đến 35% nitơ nguyên chất. Có dạng tinh thể muối kết tinh màu vàng xám nhưng dễ bị chảy nước, vón cục và rất khó bảo quản. Thích hợp cho các cây trồng cạn như là ngô, mía…

Phân vô cơ được chia nhỏ thành những loại khác nhau

Phân SA, sunphat đạm (NH4)2SO4 có chứa từ 20 đến 21% nitơ nguyên chất và 24 đến 25% lưu huỳnh (S). Có dạng tinh thể, mịn, trắng ngà hoặc xám xanh. Phân dễ tan bên trong nước và không bị vón cục, thường được dùng cho các cây trồng như lạc, đỗ đen… trên đất đồi hay các loại đất bạc màu (thiếu S)…
Phân amoni chloride (NH4Cl) có chứa 24 đến 25% nitơ nguyên chất. Tồn tại ở dạng tinh thể mịn, màu trắng hoặc vàng ngà. Đặc điểm của nó là không bị vón cục, thường tơi rời nên dễ sử dụng nhưng lại không thích hợp cho đất nhiễm mặn.

– Phân lân

Phosphat nội địa có chứa từ từ 15 đến 25%P, dạng bột mịn, màu nâu thẫm hoặc đôi khi là màu nâu nhạt, ít hút ẩm nên có thể bảo quản được lâu. Phân có tỷ lệ vôi cao nên có có khả năng khử được chua. Thường được dùng để bón lót, không dùng để bón thúc.
Phân apatit chứa khoảng 17 đến 38% P, là dạng bột mịn có màu nâu đất hay màu xám nâu. Tính chất giống như phân phosphat nội địa.
Supe lân có từ 16 đến 20% P nguyên chất, nó là loại bột mịn màu trắng, màu xám thiếc hoặc là vàng xám. Ưu điểm của supe lân là có thể dùng cho các loại đất trung tính, đất kiềm và đất chua.

– Phân kali: Cây trồng thường cần rất nhiều K, tuy nhiên trong đất chứa nhiều K hơn N và P nên người nông dân ít phải bón cho cây hơn các loại phân vô cơ khác.

Đặc trưng của phân vô cơ là có màu đỏ hồng như muối ớt

Phân kali chloride có chứa 50 đến 60% hàm lượng kali nguyên chất và một ít muối ăn NaCl. Nó tồn tại ở dạng bột màu hồng giống như muối ớt, có độ rời tốt, dễ tưới bón nhưng nếu thời tiết ẩm thì rất dễ dính lại và khó sử dụng.
Phân kali sunphat chứa từ 45 đến 50% K nguyên tố, 18% lưu huỳnh. Rất thích hợp và cho hiệu quả cao với các loại cây chè, cà phê, rau cải…
Phân kali – magie sunphat có hàm lượng K2O là 20 đến 30%; MgO là 5 đến 7% và S là 16 đến 22%. Loại phân bón này khá khô, hạt to, không vón cục, rất dễ bón.

Phân hỗn hợp

Phân trộn hay phân hỗn hợp phổ biến là NPK, NPK+TE,… được sản xuất bằng cách trộn nhiều loại nguyên liệu với nhau theo tỷ lệ thích hợp. Các chất này thường không phản ứng với nhau.
Phân phức hợp như DAP, KNO3, mono kali photphat (KPO4)… được sản xuất bằng cách trộn nhiều nguyên liệu theo tỷ lệ phù hợp. Tuy nhiên, các chất này có phản ứng với nhau để ra 1 hỗn hợp ổn định giúp cung cấp dưỡng chất cho cây.

Tác dụng phân vô cơ đối với cây trồng như thế nào?

Phụ thuộc vào nguyên tố được cung cấp trong phân bón mà chúng sẽ có các tác dụng như sau:

– N trong phân vô cơ khi được bón vào trong đất được cây hấp thụ sẽ tham gia vào nhiều chất dinh dưỡng có trong cây như là clorophin, protit, acid amin, các enzym và nhiều loại vitamin…

Phân vô cơ sẽ giúp cây trồng được tăng trưởng nhanh hơn

– Những chất này sẽ giúp thúc đẩy quá trình sinh trưởng cho cây, từ đó giúp cây phân cành, nhiều nhánh nhỏ và ra nhiều lá có kích thước tốt hơn. Nhờ vậy mà năng suất cây trồng sẽ được cải thiện.

– P cung cấp cho cây trồng những chất cần thiết trong hạt nhân tế bào, tham gia vào thành phần của các enzym, protein, amino acid… Từ đó giúp hình thành nên các bộ phận mới của cây, kích thích rễ cây phát triển để ăn sâu vào đất và lan rộng xung quanh. Vì thế mà cây có thể đứng vững, chống chịu được hạn hán và ít đổ ngã.

– K rất cần thiết trong việc chuyển hoá năng lượng trong chu trình đồng hoá các chất dinh dưỡng của cây trồng. Nó giúp tăng khả năng chống chịu đối với những yếu tố bất lợi từ thời tiết bên ngoài, trong đó có cả các loại bệnh. Kali giúp cây có thể chịu được rét, chịu hạn hán, cứng chắc và ít bị đổ ngã. Đồng thời nó còn gia tăng chất lượng và năng suất cho cây. Nó làm cho màu sắc của quả đẹp tươi, hương vị quả thơm hơn và tăng khả năng bảo quản

Vậy tác hại của phân vô cơ đối với môi trường và sức khỏe là gì?

Ngoài những mặt tích cực như thúc đẩy và tăng năng suất cho cây trồng thì sử dụng phân bón vô cơ cây trồng bộc phát mạnh mẽ nhưng lại không thể duy trì được lâu dài, tính bền vững gần như không có.

Dùng phân vô cơ không đúng cách sẽ khiến đất đai khô cằn

Việc bà con nhà nông bón phân không đúng cách, không đúng liều lượng, không đúng thời điểm, không đúng loại và quá lạm dụng phân bón vô cơ đã gây ra những ảnh hưởng xấu đến đất đai, cây trồng, môi trường và cả sức khoẻ con người, cụ thể:

Phân hóa học đa số có nguồn gốc từ acid nên sẽ khiến cho đất bị chua, giảm độ pH, đất đai bị nhiễm độc, tích luỹ các kim loại nặng, làm phá vỡ cấu trúc đất.
Phân hóa học gây ra ô nhiễm môi trường, làm mất cân bằng sinh thái, gia tăng sự mẫn cảm của cây trồng đối với các loại bệnh thông qua việc tiêu diệt các vi sinh vật hữu ích có trong đất. Phân hóa học còn gây nên tổn thương cho bộ rễ, làm ảnh hưởng tới sự hấp thu chất dinh dưỡng và tạo điều kiện cho bệnh hại xâm nhập.
Chất lượng nông sản có thể bị giảm đáng kể do tồn dư chất hóa học trong cây quá lớn, dẫn tới những ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe của người tiêu dùng. Gây ra các bệnh methaemoglobin và ung thư tiềm tàng nếu như ăn phải thực phẩm có tồn dư NO2- và NO3- trong thời gian dài… Và nhiều bệnh lý khác có thể gặp phải khi ăn cây trồng bị nhiễm độc hoá học từ phân bón vô cơ.

Có thể bạn quan tâm:

Giải thích tại sao lá cây có màu xanh lục | Sinh học 11

Đa dạng sinh học là gì? Tìm hiểu sự đa dạng sinh học ở Việt Nam

Hy vọng nội dung trong bài viết trên mà chúng tôi vừa cung cấp đã giúp các bạn nắm được phân vô cơ là gì cũng như những thông tin liên quan khác. Vui lòng để lại bình luận bên dưới bài viết nếu bạn cần được hỗ trợ thêm nhé!