Bạn có bao giờ tự hỏi mình rằng: “Lòng vị tha là gì? Những tiêu chuẩn nào được cho là căn cứ chính xác để đánh giá ai đó có lòng vị tha? Hay chỉ đơn giản một điều rằng, làm sao để biết bạn có phải là người vị tha hay không?”. Hãy tìm hiểu câu trả lời trong bài viết sau của muahangdambao.com bạn nhé!
Vị tha là gì?
Lòng vị tha có thể hiểu là khi chúng ta làm ra những hành động vì lợi ích của người khác, thậm chí ngay cả khi bản thân mình sẽ gặp phải nguy hiểm hay phải trả 1 cái giá rất đắt.
Mặc dù một số người vẫn tin rằng con người về cơ bản vốn thích sự tư lợi, nhưng trong các nghiên cứu gần đây đã cho thấy điều ngược lại. Các nghiên cứu này đã chỉ ra rằng phản ứng đầu tiên của con người sẽ là hợp tác hơn là cạnh tranh; rằng trẻ con mới chập chững biết đi thường sẽ tự phát giúp người cần được chúng giúp, xuất phát từ một mối quan tâm chính đáng về mặt lợi ích của chính chúng, và rằng ngay cả động vật thuộc hệ linh trưởng không thuộc loài người cũng có những biểu hiện của lòng vị tha.
Các nhà khoa học nghiên cứu về sự tiến hóa cũng cho rằng lòng vị tha có gốc rễ sâu xa trong bản chất của con người bởi vì sự giúp đỡ và hợp tác đã thúc đẩy quá trình tồn tại của loài người chúng ta.
Thật vậy, chính Darwin cũng đã lập luận rằng lòng vị tha, mà ông gọi là “sự cảm thông” hay là “lòng nhân từ” chính là “một phần vô cùng quan trọng của bản năng xã hội.”
Tuyên bố này của Darwin được hỗ trợ rất nhiều bởi các nghiên cứu thần kinh học gần đây, mà đã chỉ ra rằng khi con người ta có hành động cư xử vị tha, não của họ sẽ hoạt hóa ở những khu vực báo hiệu niềm vui cũng như phần thưởng, tương tự như khi họ đang ăn sô cô la (hoặc có quan hệ nam-nữ).
Mặc dù điều này không có nghĩa là con người có nhiều vị tha hơn ích kỷ, thay vào đó, bằng chứng này cũng cho thấy chúng ta có những khuynh hướng đã bén rễ từ rất sâu: hành động trong theo cả hai hướng. Thách thức của chúng ta là ở chỗ tìm đúng cách để khơi dậy các thiên thần tốt đẹp hơn bên trong bản chất của chúng ta.
Sống vị tha là gì?
Có thể hiểu sống vị tha chính là sống vì người khác, không tồn tại sự ích kỷ hay mưu lợi cá nhân với xuất phát điểm không gì khác ngoài một trái tim ấm áp biết yêu thương đồng loại.
Trong công việc, một con người có được đức tính này chắc chắn sẽ luôn đặt lợi ích của tập thể lên trên tư lợi cá nhân, không bao giờ tỏ ra lười biếng, ỷ lại hay tránh né và đùn đẩy trách nhiệm khi được giao nhiệm vụ. Như vậy bạn đã hiểu sống vị tha có nghĩa là gì rồi đúng không nào?
Bàn về sự vị tha trong tình yêu hôn nhân
Bạn đã bao giờ có suy nghĩ rằng đức vị tha cũng là 1 yếu tố quan trọng để vun đắp nên những cuộc hôn nhân hạnh phúc và ngược lại hôn nhân hạnh phúc cũng sẽ giúp mỗi chúng ta biết sống vị tha hơn không? Hai yếu tố hạnh phúc và vị tha phải chăng là 1 sự tồn tại song song và có tác động qua lại lẫn nhau trong thế giới của tình yêu?
Một cuộc hôn nhân bền lâu và hạnh phúc chính là kết quả của việc cả 2 phía đều trân trọng tình yêu mà mình đang có. Tình yêu ấy không chỉ là sự kết tinh của những ngọt ngào, lãng mạn mà còn là cả sự hy sinh và biết tha thứ cho nhau sau những sai xót hay lỗi lầm mà một trong hai người đã vô tình mắc phải.
Con người vốn chẳng bao giờ là hoàn hảo cả. Vị tha vì thế sẽ càng cần thiết hơn trong những nỗ lực muốn nuôi dưỡng hạnh phúc của gia đình. Khi ta nhìn thấy được lỗi lầm của người mình yêu cũng đừng vội trách cứ nặng lời mà cần có sự bao dung rồi ngồi lại cùng nhau để tìm ra nguyên căn của vấn đề. Nếu có trách cứ thì cũng là trách những người không biết nhìn ra sai lầm của mình mà thôi.
Ví dụ dẫn chứng về vị tha trong cuộc sống hàng ngày
Bạn thân của bạn mượn đồ nhưng lại không may làm hư hỏng. Bạn hoàn toàn có thể trách mắng, giận dỗi hay đòi bồi thường. Đây là những hành động dễ hiểu và thường thấy.
Nhưng nếu có lòng vị tha thì bạn sẽ hiểu được rằng chắc hẳn bạn của bạn không cố ý, có lẽ chỉ là do không may mắn,… và tha thứ cho người bạn ấy. Như vậy là bạn đã không đặt quyền lợi hay cái tôi, cái uy quyền của mình lên trên hết.
Hay như người dân Việt Nam ta, trong chiến tranh, lính Mỹ đã làm bao việc độc ác nhưng khi họ bị thương hay rơi vào hoàn cảnh ngàn cân treo sợi tóc. Những người nông dân Việt Nam vẫn sẵn lòng bao dung, vị tha và đối xử tốt với họ. Để rồi khi hoà bình lập lại, những người lính Mỹ năm ấy đã quay trở lại Việt Nam để nói lời cảm ơn chân thành nhất.
Vị tha tiếng Anh là gì?
Trong tiếng Anh có hai từ thông dụng được sử dụng tương đương với vị tha đó là “altruists” và “selfless”. Tùy vào ngữ cảnh, mẫu câu, vị trí của từ mà bạn hãy sử dụng cho đúng tránh gây hiểu nhầm không đáng. Ví dụ:
- And I think that this is what really distinguishes extraordinary altruists from the average person (Tôi nghĩ đây chính là điểm quan trọng để phân biệt người vị tha tuyệt vời với 1 người bình thường).
- The kind you hear about people so brave, so selfless, that they can’t be real (Những người dũng cảm, vị tha mà bạn hay nghe nói đến thường không có thật đâu).
Xem thêm: Nhân văn là gì? Tư tưởng & lối sống nhân văn được biểu hiện thế nào?
Lòng vị tha có ý nghĩa như thế nào với cuộc sống?
Nhiều người đặt ra câu hỏi, lòng vị tha có ý nghĩa gì mà quan trọng đến vậy. Sau đây chính là lý do:
Đối với bản thân mỗi người
- Có lòng vị tha mới có được đức tính hy sinh, tinh thần xả thân, mới chiến thắng được lòng vị kỷ và cả chủ nghĩa cá nhân. Đó chính là cơ sở vô cùng quan trọng để hoàn thiện nhân cách. Cuộc sống luôn có những xung đột xảy ra hàng ngày. Hãy biết cách tha thứ cho những người đã làm bạn bị tổn thương. Vì đó sẽ là cách tốt nhất để kết nối tình cảm và tìm thấy được sự yên bình cho tâm hồn mình.
- Lòng vị tha cũng giúp ta sống bình an và cảm nhận được sự thanh thản trong tâm hồn. Sống bằng lòng vị tha sẽ giúp môi trường sống được thân thiện, cuộc sống chung cũng có chất lượng cao hơn.
- Người có lòng vị tha sẽ được mọi người yêu mến, kính trọng. Bởi vậy, họ thường được người xung quanh giúp đỡ lại khi gặp khó khăn và dễ đạt được thành công trong cuộc sống.
Đối với xã hội ngày nay
- Lòng vị tha đủ lớn có thể cảm hóa được những người bị tha hóa, giúp họ tìm lại được niềm tin vào chính bản thân mình và trở lại cuộc sống làm 1 người lương thiện. Lòng vị tha cũng có thể dễ dàng chuyển hóa những hoàn cảnh xấu xa trở nên tốt đẹp hơn.
- Lòng vị tha chính là động lực mạnh mẽ để xây nên những giá trị khoa học và nghệ thuật đóng góp cho sự phát triển của con người. Nhà thơ Đỗ Phủ thời xưa đã ước mơ về 1 ngôi nhà chung để che bão tố cho khắp các văn sĩ trên đời; trong khi đó Nam Cao lại coi tình thương đồng loại chính là nguyên tắc sống, là lẽ sống của mỗi con người. Trong khi tổ chức đời sống còn chưa hợp lý, chưa tìm được sự bình đẳng giữa con người thì tình yêu thương vị tha chính là phương pháp duy nhất, hữu ích nhất để cân bằng lại. Yêu thương sẽ được dành cho người phải chịu thiệt thòi một cơ hội được học tập, vươn lên và bình đẳng lẫn nhau trong những giá trị chung tốt lành của xã hội hiện đại.
- Lối sống vị tha cũng rất phù hợp với xu thế của thời đại mới, thời đại của toàn cầu hóa, trên cơ sở hợp tác cũng như chia sẻ lẫn nhau.
Đâu là những biểu hiện của lòng vị tha?
Trong cuộc đời này chúng ta sẽ gặp phải rất nhiều kiểu người. Vậy làm thế nào để nhận ra một người có đức tính của lòng vị tha? Cùng tham khảo những nội dung sau đây nhé!
Trong công việc hàng ngày
- Người có lòng vị tha là người sẽ luôn luôn đặt mục đích của mọi việc mình làm là vì người khác, vì cộng đồng xã hội. Nếu có vì bản thân mình thì cũng luôn cố gắng hoàn thành với lợi ích chung của mọi người.
- Khi làm việc thì luôn giành phần khó khăn về phía mình, không bao giờ có sự lười biếng, tránh né hay đùn đẩy công việc cho người khác. Khi gặp phải khó khăn cũng biết đứng ra để gánh vác trọng trách trước tiên.
- Khi gặp thất bại cũng không bao giờ đổ lỗi cho người khác. Họ luôn nghiêm túc nhìn nhận lại những sai trái của chính bản thân mình để rút kinh nghiệm cho lần sau. Khi đạt được thành công cũng không khoe khoang hay kể lể công trạng để được khen ngợi.
Trong quan hệ với người xung quanh
- Người có lòng vị tha luôn sống rất hòa nhã, vui vẻ cũng như thân thiện với tất cả mọi người. Họ dễ đồng cảm, có sự chia sẻ và sẵn sàng giúp đỡ người khác khi họ gặp khó khăn. Họ cũng biết cách kìm nén cảm xúc của riêng mình để làm cho người khác vui lòng, thoải mái nhất.
- Luôn nghĩ về lợi ích của người khác trước khi nghĩ tới mình (lo trước cái lo của thiên hạ và vui sau cái vui của thiên hạ).
- Người có lòng vị tha thường dễ thông cảm và tha thứ lỗi lầm của người khác. Họ cũng rất ít khi bắt bẻ hay gây khó dễ cho người khác khi những người đó không may mắc phải lỗi lầm.
- Người có lòng vị tha sẽ luôn trăn trở, day dứt về những hành động và lời nói của mình. Họ không bao giờ muốn chỉ vì những câu nói của mình mà lại làm phương hại đến cảm xúc của người khác.
Xem thêm: Khát vọng là gì? Ý nghĩa của khát vọng trong cuộc sống
Vì sao chúng ta nên thực hành vị tha thường xuyên?
Ai trong chúng ta mà chẳng từng có lúc mắc sai lầm, dù lớn hay nhỏ. Vậy sẽ như thế nào nếu mỗi lần mắc lỗi bạn lại bị phân quyết và trả 1 cái giá nặng nề? Chỉ tưởng tượng thôi cũng đã thấy đủ khủng khiếp rồi. Và đó là lý do vì sao chúng ta nên thực hành đức tính vị tha cho người khác. Để từ đó có thể mang lại những lợi ích thiết thực như:
Gia tăng chất lượng của các mối quan hệ trong cuộc sống: Quả đúng là như vậy, khi nhận được sự tha thứ của bạn thì dám chắc rằng đối phương sẽ cảm thấy vô cùng hạnh phúc và hối lỗi để coi nó như 1 bài học. Thay vì làm um lên và phá hỏng đi mối quan hệ đó thì bạn hãy tha thứ và tạo thêm cơ hội cho họ được sửa sai. Lúc này, mối quan hệ của hai bên không hề giảm đi mà sẽ “đi lên” và tốt đẹp hơn rất nhiều.
Lòng vị tha còn giúp chúng ta cảm thấy hài lòng với những gì bản thân đang có, như vậy bạn sẽ luôn thấy mình đang ở trong trạng thái hạnh phúc. Và từ đó đem lại những giá trị nhất định.
Lòng vị tha còn làm gia tăng giá trị của bản thân và tổ chức. Ví dụ, một công ty đang thực hiện những hoạt động thiện nguyện sẽ mang lại 1 hình ảnh giá trị và tốt đẹp hơn cho công ty đó trong mắt mọi người và đặc biệt là những khách hàng tiềm năng.
Có những cách nào để thực hiện lòng vị tha?
Để biết cách thực hành chủ nghĩa vị tha, bạn có thể tham khảo các phương pháp sau đây:
- Luôn luôn có sự đồng cảm, tự đặt mình vào hoàn cảnh người khác để có cái nhìn thấu hiểu hơn, biết được những gì họ có thể đang phải chịu đựng và trải qua.
- Kết nối nhiều hơn với những người ở xung quanh để có các góc nhìn đa chiều về cuộc sống hiện nay chứ không chỉ bó gọn trong suy nghĩ của bản thân.
- Thực hành lòng biết ơn với tất cả mọi thứ xung quanh mình, khi đó bạn sẽ thấy bản thân cần bao dung hơn với những người mà bạn tiếp xúc.
- Hạn chế tình trạng phán xét, tiêu cực hoá những hành vi, lời nói, thói quen của người khác vì điều này sẽ khiến họ bị tổn thương.
- Biết cho đi mà không hề vụ lợi, không có sự tính toán, không có mục đích sâu xa nào.
Hy vọng những thông tin mà muahangdambao.com đã nhắc đến trong bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu được lòng vị tha nghĩa là gì và biểu hiện của những người có lòng vị tha ra sao. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào cần được giải đáp, vui lòng để lại bình luận ngay dưới đây để được hỗ trợ giải đáp bạn nhé!
