Củ gừng là một trong những loại gia vị quen thuộc trong ẩm thực của người Việt Nam từ xưa đến nay. Ngoài việc có tác dụng bổ sung thêm hương vị cho các món ăn, củ gừng còn có nhiều tác dụng đối với sức khỏe con người. Vậy gừng có tác dụng gì cụ thể? Hãy cùng tìm hiểu về vấn đề này thông qua bài viết sau nhé.
Gừng là loài thực vật như thế nào?
Gừng là một loài thực vật có hoa nhiệt đới có nguồn gốc từ Đông Nam Á, tuy nhiên hiện nay nó có mặt gần như ở khắp nơi trên thế giới. Gừng là một thành viên của họ Zingiberaceae, cùng họ với nghệ. Zingiber officinale là tên khoa học của gừng.
Cây gừng thường mọc cao nhất khoảng 1m, lá dài có mùi thơm, hoa mọc thành cụm màu xanh tím. Rễ hoặc thân rễ của gừng, được gọi là củ gừng là bộ phận được sử dụng làm gia vị hoặc làm thuốc chữa bệnh. Tùy thuộc vào từng giống gừng nhất định, bên trong rễ có thể có màu vàng, đỏ hoặc trắng.
Củ gừng có thể được ăn tươi, sấy khô và bảo quản như một loại gia vị, hoặc làm thành dạng viên nén, viên nang và chiết xuất tinh dầu.
Thành phần dinh dưỡng của gừng
Gừng có nhiều chất có tác dụng chống viêm, bảo vệ như shogaol, paradol, zingerone, terpenes, polysaccharides, lipids… 100gr gừng sống chứa khoảng:
- 80 calo
- 17,8 g carbohydrate
- 1,8 g chất đạm
- 0,7 g chất béo
- 2 g chất xơ
- 415 mg kali (12 phần trăm DV)
- 0,2 mg đồng (11 phần trăm DV)
- 0,2 mg mangan (11 phần trăm DV)
- 43 mg magie (11 phần trăm DV)
- 5 mg vitamin C (8 phần trăm DV)
- 0,2 mg vitamin B6 (8 phần trăm DV)
- 0,7 mg niacin (4 phần trăm DV)
- 34 mg phốt pho (3 phần trăm DV)
- 0,6 mg sắt (3 phần trăm DV)
Ngoài các chất dinh dưỡng được liệt kê ở trên, gừng còn chứa một lượng nhỏ kẽm, axit canxi, riboflavin, pantothenic và thiamin.
Gừng có tác dụng gì với sức khỏe con người?
Những lợi ích sức khỏe của gừng là gì? Loại củ này chứa nhiều hợp chất, vitamin và khoáng chất quan trọng – chẳng hạn như zingerone có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm mạnh. Dưới đây là một số tác dụng cụ thể của gừng đối với sức khỏe con người.
Gừng hỗ trợ điều trị các vấn đề về dạ dày
Các hợp chất hóa học trong gừng có thể làm dịu cơn đau dạ dày và hỗ trợ tiêu hóa. Ngoài ra gừng từ lâu đã được sử dụng như một phương thuốc giúp giảm ốm nghén khi mang thai – các nghiên cứu đã chỉ ra rằng đây là một cách an toàn và có thể hiệu quả để giúp giảm buồn nôn. Gừng cũng có thể giúp giảm buồn nôn sau phẫu thuật và ở những người trải qua hóa trị liệu.
Ăn gừng có thể cải thiện các triệu chứng khó tiêu. Một nghiên cứu cho thấy sử dụng gừng trước bữa ăn sẽ đẩy nhanh quá trình tiêu hóa ở những người mắc chứng khó tiêu.
Gừng còn có tác dụng giúp giảm viêm
Trong gừng có nhiều chất có tác dụng giảm viêm như paradol và zingerone. Trong điều trị viêm loét dạ dày thường sử dụng các loại thuốc kháng viêm. Tuy nhiên loại thuốc này thường gây ra các tác dụng phụ và ảnh hưởng sức khỏe. Hiện nay, các chiết xuất từ gừng được sử dụng để giảm đau dạ dày do viêm loét một cách hiệu quả.
Gừng đôi khi được dùng để chữa bệnh viêm khớp dạng thấp và viêm xương khớp. Vì gừng là một chất chống viêm nên nó cũng có thể làm dịu cơn đau khớp do viêm khớp.
Hỗ trợ chức năng não
Gừng là còn là một loại thực phẩm tốt cho não của bạn. Các tình trạng thoái hóa thần kinh như bệnh Alzheimer và Parkinson có liên quan đến stress oxy hóa và viêm mãn tính trong não. Với sự phong phú của chất chống oxy hóa và đặc tính chống viêm mạnh, gừng có thể góp phần điều trị một số bệnh về não.
Một số nghiên cứu trên động vật cho thấy chiết xuất gừng có thể giúp bảo vệ chống lão hóa não và suy giảm nhận thức. Các nhà khoa học cũng phát hiện ra chiết xuất gừng giúp cải thiện chức năng nhận thức và sự chú ý ở phụ nữ trung niên.
Gừng giúp giảm lượng đường trong máu
Thêm gừng vào chế độ ăn uống của bạn có thể giúp cải thiện lượng đường trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Trong một nghiên cứu trên những người mắc bệnh tiểu đường loại 2, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người dùng 1.600 miligam (mg) bột gừng trong 12 tuần đã cải thiện độ nhạy insulin, giảm chất béo trung tính và giảm tổng lượng cholesterol.
Một nghiên cứu khác cho thấy bổ sung 2 g bột gừng mỗi ngày làm giảm đáng kể lượng đường trong máu lúc đói ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Giảm nguy cơ ung thư
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng một số chất trong gừng có khả năng ngăn ngừa và điều trị ung thư đường tiêu hóa. Hàm lượng chất chống oxy hóa cao của gừng có khả năng chống lại sự phát triển của tế bào ung thư. Trên thực tế, các chất chống oxy hóa trong gừng còn có thể giúp làm chậm quá trình lão hóa.
Một số cách chế biến và sử dụng gừng đơn giản
Dùng làm gia vị cho các món ăn
Gừng hương vị cay nồng và mùi thơm đặc trưng tạo nên sự bổ sung tuyệt vời cho nhiều món ăn khác nhau. Các món hầm, xào, nấu canh với thịt gà, thịt bò… thường được cho gừng để cân bằng hương vị.
Gừng cũng có thể được sử dụng trong các món nướng, món tráng miệng và kẹo, chẳng hạn như bánh quy gừng, bánh nướng, kẹo ngậm.
Dùng làm trà gừng
Một tách trà gừng đem lại nhiều hiệu quả trong việc giảm đau dạ dày, đau bụng kinh hay mệt mỏi.
- Chuẩn bị một củ gừng tươi, rửa sạch và thái thành lát mỏng.
- Cho các lát gừng này vào nồi, đun sôi với nước từ 10- 30 phút tùy mức độ đậm đà mà bạn muốn.
- Bạn có thể thêm đường, mật ong hoặc chanh vào trà gừng để tăng thêm hương vị.
Dùng gừng để xông hơi
Sử dụng các nguyên liệu tự nhiên như gừng tươi, sả tươi đun với nước rồi xông hơi, tinh dầu tốt trong củ gừng sẽ bốc hơi theo nước nóng. Đây là cách giúp giải tỏa cảm xúc rất tốt và được nhiều người áp dụng hiệu quả.
Có thể bạn quan tâm:
Tỏi ngâm mật ong có tác dụng gì? Cách làm tói ngâm mật ong
Hoa đu đủ đực có tác dụng gì? Lưu ý khi sử dụng hoa đu đủ đực
Trên đây là những thông tin về gừng tác dụng gì và cách sử dụng gừng phổ biến hiện nay. Mặc dù gừng là một loại thực phẩm hỗ trợ điều trị nhiều bệnh, tuy nhiên bạn cũng không nên quá lạm dụng nó để tránh gây nóng trong người hoặc phản tác dụng.
