Thời gian gần đây, những vụ sập taluy ở Đà Lạt liên tục xảy ra khiến nhiều người thương vong đã dấy lên những hồi chuông cảnh báo đối với người dân cũng như các cấp chính quyền. Vậy, taluy là gì? Thế nào là taluy dương, taluy âm? Cùng tìm hiểu rõ hơn về khái niệm của taluy trong bài viết sau của muahangdambao.com!
Khái niệm bờ taluy là gì?
Taluy (hay ta luy) là một thuật ngữ có nguồn gốc từ “talus” trong tiếng Pháp. Khi dịch ra tiếng Việt, nó có nghĩa là sườn dốc hay mái dốc, ý chỉ những con dốc nằm nghiêng so với một mặt phẳng ngang.
Taluy được sử dụng phổ biến trong ngành xây dựng cầu đường. Có thể nói đây là một bộ phận vô cùng quan trọng ở các đoạn đường đèo nên bạn có thể dễ dàng bắt gặp các biển báo “sạt lở taluy âm nguy cơ đứt đường” ở những đoạn đường đèo này.
Taluy tiếng Anh là gì ?
Từ taluy trong tiếng Anh có nghĩa là “slope”.
Ví dụ: Snow had settled on some of the higher slopes. (Tạm dịch: Tuyết đã đọng lại trên một số taluy trên núi cao)
Ví dụ: There’s a very steep slope just before we reach the top of the mountain. (Tạm dịch: Có một taluy rất dốc ngay trước khi chúng ta lên đến đỉnh núi).
Có những loại taluy nào?
Taluy được chia làm 2 loại đó là taluy âm và taluy dương, cụ thể như sau:
Taluy âm có nghĩa là gì?
Hiểu đơn giản, taluy âm là phần sườn dốc trên lề đường không bằng phẳng do việc xây dựng đường cao hơn so với mặt đất ban đầu hoặc đường được làm bên cạnh vực sâu, hồ nước,… Phần sườn dốc lề đường tính từ mặt đường đổ xuống sẽ được gọi là taluy âm.
Phần taluy âm cần được tính toán và thiết kế cẩn thận nhằm đảm bảo hạn chế tối đa những rủi ro liên quan đến sạt lở và thiệt hại mỗi khi có mưa lũ đổ về. Khi đi qua những đoạn đường có taluy âm thì chúng ta cần hết sức lưu ý, nhất là trong điều kiện thời tiết xấu để tránh xảy ra tai nạn.
Taluy dương có nghĩa là gì?
Ngược với taluy âm, taluy dương là phần mái dốc được tính từ mặt đường trở lên. Để bạn dễ hình dung và dễ hiểu hơn. Lấy ví dụ, khi bạn đang đứng trên một đoạn đường đèo, taluy âm là phần sườn dốc từ mặt đường xuống vực sâu, còn taluy dương sẽ là phần sườn dốc từ mặt đường lên đến đỉnh núi.
Giờ đây khi bạn di chuyển trên các cung đường đèo, nếu bắt gặp biển báo sạt lở taluy âm, taluy dương thì có thể hiểu biết ngay nguy cơ và có những phương án cũng như biện pháp để đảm bảo an toàn cho bản thân khi không may gặp sự cố.
Mái taluy là gì?
Mái taluy là thuật ngữ dùng để chỉ độ nghiêng hay độ dốc quy định cho mái của đường đào và mái của đường đắp. Đây còn được gọi là mái taluy nền đường với phần mái dốc nằm sát phía lề đường. Tác dụng của mái taluy chính là giúp bên vai của đường không bị sạt lở.
Hệ số taluy đào đất có nghĩa là gì?
Hệ số taluy sẽ được sử dụng để tính toán khối lượng đất cần đào ở những địa hình có độ dốc lớn. Nếu không tính đúng hệ số taluy sẽ dẫn đến sai sót nguy hiểm trong tính toán.
Hướng dẫn cách tính độ dốc mái taluy
Độ dốc của taluy có thể được xác định bằng công thức như sau:
Độ dốc (%) = (Độ cao / Khoảng cách nằm ngang) x 100.
Hoặc 1/n: Có nghĩa là nếu chiều cao taluy là 1 mét thì khoảng cách nằm ngang sẽ tương ứng là n mét.
Độ dốc của taluy càng lớn thì độ nguy hiểm và mất ổn định lại lớn bấy nhiêu. Chính vì vậy, khi thiết kế mái taluy người ta cần phải giới hạn độ dốc để có thể thực hiện thêm các biện pháp gia cố. Hiện nay, biện pháp gia cố được áp dụng nhiều nhất trong xây dựng cầu đường đó chính là trồng cỏ trên mái taluy, lát mái taluy bằng gạch hoặc đổ bê tông,…
Vì sao cần phải gia cố lại mái taluy?
Địa hình Việt Nam hết ¾ là đôi núi, có nhiều đường đèo, đường dốc. Những cung đường dốc cạnh sườn đồi nếu xe cộ đi lại nhiều sẽ rất dễ xảy ra tình trạng sạt lở đường.
Đặc biệt các đường gần bờ sông, vực lớn, độ dốc cao nếu không được gia cố mái taluy chắc chắn và đúng kỹ thuật có thể gây ra nhiều nguy hiểm. Cụ thể như:
- Đường sạt lở có thể gây nguy hiểm cho các phương tiện giao thông đi lại.
- Gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông, thậm chí gây ra tai nạn chết người.
- Sạt lở đường làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến giao thông, đi lại gặp nhiều khó khăn.
- Gây mất thẩm mỹ, kết cấu hạ tầng giao thông ngày càng xuống cấp.
Tìm hiểu các biện pháp gia cố taluy thường dùng
Để gia cố mái taluy có rất nhiều phương pháp khác nhau, trong đó có một số phương pháp được áp dụng phổ biến nhất đó là:
Gia cố mái taluy bằng phương pháp trồng cỏ trên mái taluy
Trồng cỏ trực tiếp trên mái taluy chính là một trong các biện pháp thi công gia cố mái taluy phổ biến và mang lại hiệu quả rất tốt. Hiện nay người ta lựa chọn cỏ vetiver để trồng bên bờ taluy, giống cỏ này có tuổi thọ cao, bám chắc vào đất, có thể tạo nên sự chắc chắn cho mái dốc.
Đặc biệt cỏ vetiver còn có khả năng tạo thành thảm thực vật tốt, bao trùm hết phần mái, nhờ đó mà không lo bị tác động bởi nước mưa, gió lớn giúp gia cố cho mái taluy hiệu quả.
Gia cố mái taluy bằng đá hộc
Sử dụng đá hộc là phương pháp dùng kè đá để tạo nên các lỗ ở mái taluy rồi chèn đá vào đó nhằm tạo thành những hộc đá. Làm như vậy sẽ giúp phần mái taluy chặt hơn, hạn chế được tình trạng sạt lở đất, cuốn trôi, tạo sự vững chắc cho mái dốc.
Gia cố cho mái taluy bằng vật liệu neoweb
Neoweb chính là biện pháp thi công gia cố mái taluy bằng ô địa kỹ thuật, chúng có tác dụng phân tách, ổn định cũng như gia cố thêm cho nền đất rất hiệu quả. Ưu điểm của phương pháp này đó là có thể gia cố hiệu quả các mái taluy có độ dốc lớn, độ bền bỉ cao, tuyệt đối không sợ bị ăn mòn do thời tiết cũng như ngoại cảnh, dễ dàng thi công.
Bài viết hy vọng sẽ giúp các bạn hiểu taluy là gì và các biện pháp thi công gia cố mái taluy khi thi công các công trình xây dựng. Nếu muốn biết thêm nhiều thông tin hữu ích khác, các bạn hãy truy cập vào trang web muahangdambao.com để cập nhật cũng như đặt câu hỏi để được giải đáp nhé.
