Hạt đác là đặc sản nổi tiếng của thành phố biển Nha Trang. Ăn ngon mát lại có tác dụng giải nhiệt nên trở thành loại thực phẩm được “săn đón” trong mùa hè. Đặc biệt, hạt đác có rất nhiều cách chế biến hấp dẫn như hạt đác rim với đường phèn và các loại trái cây như dứa, dâu tằm, chanh dây, ăn cùng sữa chua, chè,…sẽ mang đến những hương vị mới lạ, kích thích vị giác. Vậy hạt đác là gì, có những công dụng và cách nấu ra sao?
Hạt đác là gì?
Hạt đác là một loại hạt rừng, to bằng đốt ngón tay, có màu trắng đục, vỏ trơn láng, ăn ngon và mát.
Cây đác (còn được gọi là cây báng, dừa núi hay tà vạt) thuộc họ cau, cao từ 6 – 10m, ưa khí hậu nhiệt đới, mọc nhiều ở các cánh rừng ở Phú Yên, Khánh Hòa.
Quả đác có hình dạng giống quả dừa nhưng nhỏ hơn, kết thành buồng lớn, bên trong chứa 3 – 4 hạt, bên ngoài bao phủ bởi một lớp lông tơ, gây ngứa nếu tiếp xúc. Do đó, những buồng đác sau khi hái xuống thường được đốt sạch lông, rồi mới dùng kẹp để tách vỏ lấy hạt đác.
Mùa thu hoạch hạt đác diễn ra từ tháng 4 đến tháng 6. Hạt đác thời gian này có độ mềm vừa phải, dẻo, bùi và béo. Từ sau tháng 6, hạt đác sẽ già và cứng hơn.
Hạt đác có phải thốt nốt không?
Hạt đác và thốt nốt thường hay bị nhầm lẫn. Tuy nhiên, đây là hai loại hạt hoàn toàn khác nhau. Cách phân biệt hạt đác và thốt nốt như sau:
- Thốt nốt có mùi thơm rất đặc trưng còn hạt đác không có mùi.
- Thốt nốt có màu trắng trong còn hạt đác có màu trắng đục mịn và hạt nhỏ hơn thốt nốt
- Hạt thốt nốt gần giống với dừa nước, ăn dẻo mềm hơn, khi cắn vào ở giữa rỗng ruột và chứa nước. Còn thịt của hạt đác dày, dẻo cứng, đặc ruột, khi ăn giòn dai.
- Hạt thốt nốt có thể ăn luôn mà không cần chế biến nhưng hạt đác phải chế biến bằng cách rim đường mới dùng được
Giá hạt đác là bao nhiêu?
Hạt đác tươi trên thị trường có giá bán khoảng 80.000 – 100.000 đồng/kg, mua sỉ giá dao động từ 50.000 – 70.000 đồng/kg. Riêng hạt đác rim có giá từ 160.000 – 180.000 đồng/kg tùy loại.
Mua hạt đác tại khu vực miền Trung như Nha Trang, Phú Yên sẽ rẻ hơn tại Hà Nội, TP. HCM và các địa phương khác.
Mua hạt đác ở đâu?
Để tránh mua phải hạt đác đã bị ngâm tẩy với hóa chất cho trắng và trương to, bạn nên chọn những cửa hàng hoa quả uy tín để tránh mua phải hàng kém chất lượng, không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Cách bảo quản hạt đác
Để giữ được hạt đác tươi lâu nhất, khi mua về bạn rửa sạch cho hết nhớt, để ráo nước rồi cho vào hộp sạch có nắp đậy, cất vào ngăn mát tủ lạnh. Cách này giúp bảo quản hạt đác trong 7 – 10 ngày.
Nếu không có tủ lạnh, bạn ngâm hạt đác trong nước sạch hoặc nước muối loãng. Hằng ngày, rửa lại hạt đác và thay nước mới sẽ giúp bảo quản hạt đác được khoảng 1 tuần.
Ngoài ra, bạn có thể đem hạt đác đi rim đường là cách tốt nhất để bảo quản hạt đác
Nếu để hạt đác trong ngăn đá, có thể bảo quản được 30 ngày, nhưng khi rã đông sẽ không còn ngon.
Hạt đác tươi để được bao lâu tùy thuộc vào cách bạn sơ chế
Hạt đác có tác dụng gì?
Không chỉ là món ăn ngon mà hạt đác còn là thực phẩm chứa ít chất béo và calo nhưng lại giàu khoáng chất, vitamin và các chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, loại hạt thiên nhiên này không có thuốc trừ sâu hay hóa chất nên bạn hoàn toàn yên tâm sử dụng. Những công dụng thần kỳ của hạt đác có thể kể đến như:
Làm đẹp
Hạt đác rim có thể kết hợp với sữa chua, chè, sương sa, hạt é… tạo thành món ăn vặt hấp dẫn, giúp cơ thể thanh nhiệt, là bài thuốc dưỡng nhan giúp bạn có làn da khỏe mạnh, tránh viêm nhiễm.
Ngăn ngừa loãng xương
Hạt đác giàu hàm lượng canxi. Ăn hạt đác thường xuyên là cách hữu hiệu để bổ sung canxi cho cơ thể, giúp ngăn ngừa loãng xương. Bên cạnh đó, hạt đác còn giúp xương trở nên mạnh khỏe, cứng cáp hơn nhờ công dụng thúc đẩy quá trình hấp thụ canxi và magie.
Hỗ trợ tiêu hóa
Cơ thể bạn sẽ dễ dàng hấp thụ các dưỡng chất như: amino acid, khoáng chất và vitamin khi ăn hạt đác bởi loại thực phẩm này cũng giúp cải thiện sự bài tiết insulin và sử dụng đường của cơ thể.
Bổ sung năng lượng hiệu quả cho người vận động nhiều
Hạt đác cung cấp nguồn năng lượng cực nhanh và dồi dào, hỗ trợ tái tạo các tế bào, mô, cơ bị tổn thương, giúp cơ thể chóng hồi phục nên đây là thực phẩm tuyệt vời cho những người thường xuyên vận động, lao động nặng nhọc, đặc biệt là vận động viên rèn luyện thể lực.
Giảm cân
Hạt đác là một chất điện phân tự nhiên, vừa có tác dụng giải khát, cấp nước cho cơ thể, vừa tăng cường và đẩy mạnh quá trình trao đổi chất nên rất có lợi cho người đang giảm cân hoặc muốn giữ dáng.
Điều hòa huyết áp
Những người có lượng kali trong cơ thể thấp, mắc bệnh huyết áp cao nên ăn hạt đác thường xuyên để nồng độ kali và axit lauric có trong loại hạt này sẽ điều hòa lại huyết áp.
Tốt cho tim mạch
Hạt đác giúp tăng lượng HDL cholesterol (tốt) nên đặc biệt tốt cho những người mắc bệnh tim mạch và những ai muốn phòng tránh các bệnh liên quan đến tim mạch
Cách làm hạt đác rim đường
Những lưu ý khi sơ chế hạt đác
Tùy vào sở thích, bạn có thể lựa chọn các loại hạt non mềm cho đến hạt đác già cứng.
- Mua 1kg hạt đác và rửa sạch hạt qua 3 lần nước. Lưu ý, bạn cần phải rửa sạch nhớt của hạt đác, nếu không nó sẽ nhanh hỏng.
- Làm sạch hạt đác rồi vớt ra để ráo nước.
- Đường phèn khoảng 250gr cho lên chảo rồi cho hạt đác vào trộn đều và ngâm khoảng 30 phút.
- Sau 30 phút bật bếp lên và bắt đầu rim. Khi lửa nóng thì đường phèn sẽ tan ra bắt đầu quyện vào hạt đác.
- Đảo đều tay cho đến khi đường sên tạo thành lớp áo sền sệt xung quanh hạt đác thì tắt bếp và hoàn thành thành phẩm.
Bên cạnh đó, các bạn có thể biến tấu hạt đác rim với nhiều gia vị khác nhau như hạt đác rim dứa, rim dâu, rim trà xanh, rim gừng, lá dứa, dâu tằm, dâu tây,… hoặc làm chè hạt đác với mít hay sữa chua hạt đác/yaourt hạt đác,…cực ngon và bổ dưỡng
Qua bài viết trên đây, hẳn bạn đã hiểu rõ hạt đác là gì, công dụng cũng như cách chế biến hạt đác rim thơm ngon và bổ dưỡng để giải nhiểu cho những ngày hè. Với những lợi ích và hương vị hấp dẫn của loại hạt này, còn chần chờ gì mà không vào bếp trổ tài ngay nào!
