Dịch vụ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, đóng góp vào sự phát triển của doanh nghiệp và cả đất nước. Vậy bạn có biết dịch vụ là gì không? Những loại hình dịch vụ nào phổ biến hiện nay? Đặc điểm và vai trò của dịch vụ là gì? Hãy cùng với muahangdambao.com chúng tôi tìm hiểu nhé!
Dịch vụ là gì?
Có nhiều định nghĩa khác nhau về dịch vụ, có thể kể đến như:
- Theo Wikipedia, dịch vụ chính là những thứ tương tự như hàng hóa nhưng là phi vật chất. Sự ra đời của dịch vụ chính là sự cung ứng để đáp ứng nhu cầu của con người.
- Theo Philip Kotler (huyền thoại Marketing thế giới), dịch vụ được cho là bất kỳ hoạt động hay lợi ích nào mà chủ thể A có thể cung cấp cho chủ thể B. Đối tượng cung cấp cần phải đảm bảo 2 tiêu chí, đó là vô hình và không dẫn đến quyền sở hữu bất kỳ một vật chất nào.
- Theo từ điển Tiếng Việt 2004 của Nhà xuất bản Đà Nẵng, dịch vụ chính là công việc phục vụ trực tiếp cho nhu cầu nhất định của số đông, có tổ chức và cần phải được trả công.
- Theo Luật giá năm 2013, dịch vụ được hiểu là hàng hóa mang tính vô hình, không tách rời nhau trong suốt quá trình sản xuất cũng như tiêu dùng. Ngành dịch vụ bao gồm tất cả các dịch vụ nằm trong hệ thống các ngành sản phẩm của Việt Nam theo đúng luật định.
Nhìn chung thì các định nghĩa đều thống nhất dịch vụ chính là sản phẩm của lao động và không tồn tại dưới dạng vật thể. Đặc biệt, quá trình sản xuất và tiêu thụ được xảy ra đồng thời nhằm đáp ứng tốt nhu cầu của sản xuất và tiêu dùng.
Đặc điểm của ngành dịch vụ là gì?
- Tính vô hình
Vì dịch vụ mang tính vô hình nên bạn không thể sử dụng các giác quan để cảm nhận về dịch vụ trước khi tiến hành mua chúng.
Ví dụ: Bạn mua một ly kem hoặc một chiếc bánh thì có thể thưởng thức ngay sau khi thanh toán. Tuy nhiên nếu bạn mua vé xem bóng đá hoặc là vé xem ca nhạc thì bạn cần chờ đến khi buổi đấu hoặc là buổi biểu diễn diễn ra thì mới có thể thưởng thức.
- Tính không đồng nhất
Hiện vẫn thì vẫn chưa có bất kỳ tiêu chuẩn chung nào được công nhận và đưa vào sử dụng trong việc đánh giá chất lượng của dịch vụ. Chất lượng dịch vụ chịu ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố như: người cung cấp, thời gian hay địa điểm…
Ngoài ra, với cùng một dịch vụ nhưng mỗi khách hàng thì lại đưa ra cảm nhận cũng như phản hồi khác nhau sau khi sử dụng. Chính điều này đã tạo nên tính đa dạng hay tính không đồng nhất của dịch vụ.
- Tính không thể cất giữ
Khác với hàng hóa thì dịch vụ không thể lưu trữ trong kho để bán, sử dụng hoặc là kiểm kê sau. Dịch vụ chỉ có thể tồn tại vào đúng thời điểm mà chúng được cung cấp cho khách hàng.
Hiểu một cách đơn giản thì bạn cảm thấy hoảng sợ và gay cấn khi xem bộ phim kinh dị. Tuy nhiên những cảm xúc này chỉ diễn ra ngay tại thời điểm bạn đang xem phim và bạn không thể lưu trữ cảm xúc này sau khi bộ phim đã kết thúc.
- Tính không thể tách rời
Đặc điểm này cũng đã được đề cập đến trong định nghĩa về dịch vụ trích từ Luật giá 2013. Trong một số tài liệu khác thì tính không thể tách rời của dịch vụ còn có tên gọi đó là tính đồng thời – tức là sản xuất và tiêu dùng diễn ra cùng lúc.
Do có tính không thể tách rời nên dịch vụ luôn gắn liền cùng với nhà cung cấp. Ví dụ: khi bạn muốn cắt tóc thì bạn sẽ tìm đến thợ cắt tóc hay khi bạn cần khám và điều trị bệnh thì sẽ liên hệ với bác sĩ…
- Tính không thể chuyển quyền sở hữu
Khi mua hàng hóa vật chất thì bạn có thể mang về nhà hoặc là cất trữ hay đem ra sử dụng khi có nhu cầu. Tuy nhiên khi mua dịch vụ thì bạn chỉ được quyền sử dụng và hưởng những lợi ích mà nó đem lại trong một khoảng thời gian nhất định. Nói cách khác thì tất cả dịch vụ không thể tách rời với nhà cung cấp của chúng.
Vai trò của nghề dịch vụ là gì?
Với nền kinh tế
Thực tế thì dịch vụ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của một quốc gia. Nguyên nhân là bởi vì nó cung cấp những giá trị gia tăng cho khách hàng cũng như doanh nghiệp. Dịch vụ hiện đang chiếm một phần lớn trong sản xuất và GDP của một quốc gia. Đặc biệt, nó có thể cung cấp nhiều công việc cho người lao động. Cụ thể như sau:
- Tạo ra sự phát triển kinh tế: Dịch vụ giúp thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế bởi nó tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm hoặc là dịch vụ khác. Dịch vụ cũng cung cấp cho các doanh nghiệp và khách hàng sự hỗ trợ, giúp họ có thể hoạt động hiệu quả hơn.
- Tạo ra nhiều cơ hội việc làm: Dịch vụ còn giúp tạo ra nhiều cơ hội việc làm, đặc biệt là trong các lĩnh vực như là du lịch, giáo dục, y tế, tài chính, bảo hiểm hay dịch vụ khách hàng.
- Tăng cường sự cạnh tranh: Dịch vụ cung cấp cho khách hàng nhiều sự lựa chọn cũng như tăng cường sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp với nhau. Điều này góp phần thúc đẩy các doanh nghiệp cung cấp các sản phẩm và dịch vụ tốt hơn, cùng với giá cả hợp lý hơn.
- Tạo ra sự tiện lợi và tiết kiệm thời gian cho khách hàng: Dịch vụ cung cấp sự tiện lợi cũng như tiết kiệm thời gian cho khách hàng. Thay vì tự làm một số việc thì khách hàng có thể thuê đơn vị cung cấp dịch vụ làm cho họ. Từ đó giúp họ tiết kiệm thời gian và năng lượng để cho những việc quan trọng hơn.
- Thể hiện trình độ văn minh thương mại của một quốc gia: Với những quốc gia phát triển, sở hữu nền kinh tế mạnh thì thường có các dịch vụ tiên tiến và chất lượng cao để phục vụ cho nhu cầu của người dân và doanh nghiệp. Các dịch vụ này có thể kể đến như: dịch vụ tài chính, giáo dục, y tế, bảo hiểm, du lịch, vận chuyển, thương mại điện tử cùng với nhiều loại hình dịch vụ khác.
Với doanh nghiệp
Dịch vụ cũng đóng vai trò rất quan trọng đối với doanh nghiệp. Bởi nó giúp cho doanh nghiệp đáp ứng được nhu cầu của khách hàng và tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm hoặc dịch vụ của mình. Một số vai trò chính của dịch vụ với doanh nghiệp như:
- Tạo ra sự khác biệt cạnh tranh: Hiện nay nhu cầu của khách hàng đang ngày càng cao nên các doanh nghiệp cần phải cạnh tranh về chất lượng sản phẩm, giá cả cũng như dịch vụ. Dịch vụ tốt sẽ giúp tạo ra sự khác biệt cạnh tranh đối với các đối thủ cạnh tranh.
- Tăng lợi nhuận: Không phải lúc nào giá cả cạnh tranh cũng sẽ là một lợi thế. Đôi khi khách hàng cũng có thể sẵn sàng trả giá cao hơn cho dịch vụ tốt hơn. Dịch vụ tốt giúp cho doanh nghiệp có thể tăng giá sản phẩm hoặc là dịch vụ của mình. Từ đó nâng cao lợi nhuận cho doanh nghiệp.
- Tạo ra sự tín nhiệm của khách hàng: Khách hàng đánh giá độ tin cậy cũng như chất lượng của doanh nghiệp dựa trên chất lượng dịch vụ mà họ đã nhận được. Dịch vụ tốt sẽ giúp tạo ra sự tin tưởng và tín nhiệm của khách hàng. Từ đó họ có thể trở thành khách hàng trung thành của doanh nghiệp.
- Tăng doanh số bán hàng: Dịch vụ tốt cũng giúp tạo ra sự hài lòng của khách hàng. Từ đó giúp doanh nghiệp tăng doanh số bán hàng và tạo ra được lợi nhuận cao hơn.
- Tạo ra lợi thế cạnh tranh lâu dài: Nếu như doanh nghiệp tạo ra được dịch vụ tốt, giá trị cao thì đó sẽ là lợi thế cạnh tranh lâu dài. Nó giúp doanh nghiệp có thể phát triển bền vững trong thời gian dài.
Các loại hình dịch vụ hiện nay
Dịch vụ thuần túy
Dịch vụ thuần túy chính là các loại dịch vụ mà không có sản phẩm vật lý được cung cấp trực tiếp cho khách hàng. Một số ví dụ về dịch vụ thuần túy như:
- Dịch vụ tư vấn: Khách hàng sử dụng dịch vụ để nhận được các lời khuyên hay hướng dẫn từ chuyên gia trong lĩnh vực tư vấn.
- Dịch vụ du lịch: Bao gồm các hoạt động như đi lại, nghỉ ngơi, tham quan hoặc trải nghiệm các hoạt động giải trí…
- Dịch vụ vệ sinh: Nhà cung cấp dịch vụ tiến hành làm sạch và duy trì vệ sinh cho các khu vực trong nhà, văn phòng, công trình, tòa nhà hay các khu đô thị…
- Dịch vụ bảo vệ: Cung cấp các hoạt động như bảo vệ khu vực, đảm bảo an ninh và an toàn cho các sự kiện, các khu vực công cộng.
- Dịch vụ tài chính: Bao gồm các hoạt động như cho vay tiền, quản lý tài sản hay đầu tư tài chính.
Dịch vụ pha trộn
Dịch vụ pha trộn chính là sự kết hợp giữa dịch vụ vật chất và dịch vụ phi vật chất để tạo ra những giá trị mới cho khách hàng. Một số ví dụ về dịch vụ pha trộn như:
- Trung tâm thương mại: Không chỉ các sản phẩm và dịch vụ mua sắm mà còn cung cấp các dịch vụ như giải trí, ẩm thực, giáo dục hay các hoạt động vui chơi giải trí khác…
- Ngân hàng: Ngân hàng không chỉ cung cấp các dịch vụ tài chính như là cho vay mượn, gửi tiết kiệm, chuyển khoản tiền tệ… mà nó còn cung cấp các dịch vụ khác như: thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, quản lý tài sản, tư vấn đầu tư, internet banking, mobile banking…
- Sân bay: Sân bay không chỉ cung cấp các dịch vụ như vận chuyển hành khách và hành lý mà nó còn cung cấp các dịch vụ khác như: phòng chờ, dịch vụ nhà hàng, cửa hàng, khu vui chơi giải trí, dịch vụ hộ chiếu và visa…
- Bệnh viện: Bệnh viện không chỉ cung cấp các dịch vụ y tế như là khám chữa bệnh, điều trị bệnh… mà nó còn cung cấp các dịch vụ khác như: tư vấn sức khỏe, phòng khám tư nhân, phòng khám thẩm mỹ, dịch vụ chăm sóc sức khỏe cộng đồng, cung cấp thuốc…
- Khách sạn: Khách sạn không chỉ cung cấp các dịch vụ lưu trú mà nó còn cung cấp các dịch vụ khác như: dịch vụ nhà hàng, phòng họp, giặt là, đưa đón sân bay…
Dịch vụ bao hàm sản xuất
Dịch vụ bao hàm sản xuất hiểu đơn giản là dịch vụ mà trong quá trình cung cấp dịch vụ thì nhà cung cấp phải sản xuất ra một sản phẩm nào đó để có thể đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Một số ví dụ về dịch vụ bao hàm sản xuất bao như:
- Dịch vụ in ấn: Trong quá trình in ấn thì nhà cung cấp dịch vụ phải sản xuất ra được các sản phẩm in ấn như: tờ rơi, áp phích, catalogue, poster…
- Dịch vụ may mặc: Trong quá trình cung cấp dịch vụ thì nhà cung cấp phải sản xuất ra các sản phẩm may mặc như là áo sơ mi, quần tây, váy, áo dài…
- Dịch vụ xây dựng: Trong quá trình xây dựng thì nhà cung cấp dịch vụ cần phải sản xuất ra các sản phẩm xây dựng như là nhà ở, cầu đường, hầm chui…
- Dịch vụ sản xuất và lắp đặt các sản phẩm: Dịch vụ sản xuất và lắp đặt các sản phẩm quảng cáo, các thiết bị điện tử…
Có thể bạn quan tâm:
Trên đây là những thông tin liên quan đến dịch vụ là gì. Dịch vụ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của đất nước, giúp cho mối quan hệ giữa cung và cầu đến gần với nhau hơn. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào khác liên quan đến ngành dịch vụ, hãy để lại bình luận ngay bên dưới nhé!
