Quy luật là gì? Phạm trù, giá trị của tính quy luật và lấy ví dụ

Thực tế thì các sự vật, hiện tượng trong cuộc sống đều được sắp xếp theo một quy luật nhất định. Vậy bạn có biết quy luật là gì không? Đặc điểm của quy luật? Có những loại quy luật nào? Hãy cùng với chúng tôi tìm hiểu ngay sau đây nhé!

Quy luật là gì? Ví dụ

Khái niệm

Theo cách hiểu thông thường, quy luật chính là những hiện tượng có tính logic, trật tự và lặp đi lặp lại trong cuộc sống hằng ngày. 

Ví dụ: Con người được sinh ra và rồi sẽ phải trở về với cát bụi thì đó chính là quy luật.

Ví dụ quy luật theo cách hiểu thông thường
Ví dụ quy luật theo cách hiểu thông thường

Dưới góc nhìn của Triết học, quy luật là sản phẩm của hoạt động tư duy khoa học, nó phản ánh sự liên hệ của các sự vật và tính tổng thể của chúng. Điều này có nghĩa quy luật là các sự việc, hiện tượng trong cuộc sống, dưới tư duy và nhận thức của con người mà nó được đúc kết để thành những quy luật cụ thể. 

Ví dụ: Lỗ Tấn đã từng có câu nói rất nổi tiếng rằng “trên đời này làm gì có đường, người ta đi mãi cũng thành đường thôi”.

Theo quan niệm của chủ nghĩa duy vật biện chứng thì quy luật luôn luôn có tính khách quan. Tức là chúng vẫn luôn tồn tại trong thực tiễn, được diễn ra hằng ngày dù không có sự nhận thức hay phản ánh của tư duy của con người. Nói một cách đơn giản, con người không thể tạo ra hay làm biến mất các quy luật mà chỉ có thể nhận thức, chấp nhận cũng như vận dụng chúng trong cuộc sống thực tiễn.

Quy luật theo chủ nghĩa duy vật biện chứng
Quy luật theo chủ nghĩa duy vật biện chứng

Xét theo quan niệm của chủ nghĩa duy tâm, quy luật là sự phản ánh của tư duy não bộ của mỗi người nên nó luôn mang theo sự đánh giá và quan điểm các nhân. Vì vậy mà quy luật không thể có tính khách quan.

Tuy nhiên, ngày nay thì đa phần mọi người nhìn nhận quy luật chính là những hiện tượng lặp đi lặp lại và mang tính khách quan.

Ví dụ

  • Nếu như bạn tăng thời gian học bài thì bạn sẽ tiếp thu được nhiều kiến thức hơn và đạt kết quả học tập cao hơn.
  • Quy luật bốn mùa xuân, hạ, thu, đông đã phản ánh mối quan hệ giữa vòng quay của trái đất với sự chiếu sáng của mặt trời cùng với sự vận động của dòng khí quyển trong vũ trụ. Từ đó mà hiện tượng bốn mùa được lặp đi lặp lại đều đặn qua các năm.

Phân loại quy luật là gì?

Theo tính phổ biến của quy luật

Dựa vào tính phổ biến thì các quy luật có thể được phân chia như sau: 

  • Các quy luật riêng: là quy luật sẽ thể hiện những mối liên hệ đặc trưng cho một phạm vi nhất định những hiện tượng cùng loại.
Các quy luật riêng
Các quy luật riêng
  • Các quy luật chung: là những quy luật tác động trong phạm vi rộng lớn hơn so với quy luật riêng, tức là tác động trong nhiều loại sự vật và hiện tượng khác nhau.
  • Những quy luật phổ biến: là những quy luật tác động trong tất cả các lĩnh vực trong cuộc sống (từ tự nhiên, xã hội cho đến tư duy…). Đây cũng chính là những quy luật phép biện chứng duy vật hiện hữu.

Theo lĩnh vực tác động

Khi căn cứ vào lĩnh vực tác động thì các quy luật cũng được chia ra thành 3 nhóm như sau:

  • Quy luật tự nhiên: là những quy luật tự nảy sinh và tác động mà không cần đến sự tham gia của con người (mặc dù có một số quy luật tự nhiên cũng đang tồn tại trong con người).
Quy luật tự nhiên
Quy luật tự nhiên
  • Quy luật xã hội: là những quy luật hoạt động dựa vào chính con người trong các quan hệ xã hội. Những quy luật này không thể nảy sinh và tác động ngoài hoạt động có ý thức của con người. Mặc dù vậy thì quy luật xã hội vẫn mang tính khách quan. Tức là dù liên quan đến con người nhưng con người lại không thể sáng tạo ra hay huỷ bỏ các quy luật xã hội. Vì vậy mà các quy luật xã hội vẫn mang tính khách quan.
  • Quy luật của tư duy: là những quy luật nói lên mối liên hệ nội tại của những khái niệm, phạm trù hay những phán đoán. Nhờ đó mà trong tư tưởng của con người đã hình thành nên tri thức nào đó về sự vật. 

Đặc điểm giá trị của tính quy luật là gì?

  • Quy luật có tính khách quan và đương nhiên

Mọi quy luật thì đều tồn tại khách quan, không phụ thuộc vào ý chí hay tư duy của con người. Các quy luật được nêu ra chỉ là sự phản ánh của nhận thức và tư duy của con người đối với thế giới khách quan bên ngoài.

Quy luật có tính khách quan và đương nhiên
Quy luật có tính khách quan và đương nhiên
  • Quy luật có tính ổn định

Quy luật còn mang tính ổn định, nó phản ánh mối liên hệ bản chất, tất nhiên, phổ biến;nó  là sự lặp đi lặp lại giữa các yếu tố, thuộc tính trong cùng một sự vật và hiện tượng xác định hoặc giữa các sự vật với nhau.

Có thể bạn quan tâm:

Nguyên tắc là gì? Biểu hiện của người sống có nguyên tắc

Tự phụ là gì? Biểu hiện, tác hại và cách khắc phục tính tự phụ

Trên đây là những thông tin liên quan đến quy luật là gì. Có thể nói quy luật luôn tồn tại xung quanh chúng ta. Nếu như bạn có bất cứ thắc mắc nào khác liên quan đến tính quy luật, hãy để lại bình luận bên dưới bài viết này nhé!

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *