Nhiệt năng là dạng năng lượng được ứng dụng phổ biến nhất trong cuộc sống. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết nhiệt năng là gì và các ứng dụng cụ thể trong bài viết dưới đây nhé!
Nhiệt năng là gì?
Nhiệt năng (tiếng Anh là thermal energy) của 1 vật là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật đó. Đơn vị nhiệt năng là Jun (ký hiệu là J).
Mọi vật đều có nhiệt năng vì các phân tử cấu tạo nên vật luôn luôn chuyển động.
Nhiệt năng phụ thuộc vào gì?
Nhiệt năng của một vật phụ thuộc vào nhiệt độ, nhiệt độ càng cao thì nhiệt năng càng lớn.
Vì khi nhiệt độ tăng cao thì các phân tử có trong vật chất sẽ chuyển động nhanh hơn, nhiệt độ càng cao thì tốc độ chuyển động của các phân tử càng nhanh dẫn tới nhiệt năng của vật càng lớn.
Ví dụ: Bức xạ mặt trời có nhiệt độ rất cao thường được chuyển hóa thành nhiệt năng, sử dụng trong các hệ thống sưởi hoặc đun nước tạo hơi quay tuabin điện.
Có mấy cách làm thay đổi nhiệt năng?
Có 2 cách làm thay đổi nhiệt năng của một vật đó là thực hiện công và truyền nhiệt.
- Thực hiện công: Đây là cách làm tăng nhiệt năng của một vật bằng cách tác động công lên trên vật hoặc khi vật có sự chuyển động.
Ví dụ: Khi chúng ta cọ xát hai thanh sắt với nhau, thanh sắt sẽ nóng lên dần dần, từ đó nhiệt năng của hai thanh sắt sẽ tăng lên. Hoặc khi người thợ rèn dùng búa đập vào thanh sắt nhiều lần, thanh sắt sẽ nóng lên.
- Truyền nhiệt: Đây là cách làm thay đổi nhiệt độ của một vật bằng cách truyền nhiệt sang một vật khác.
Ví dụ: khi chúng ta đặt một thanh sắt lên trên nắp của một nồi nước đang sôi thì thanh sắt sẽ nóng lên sau một thời gian. Hoặc khi thả một chiếc thìa bằng kim loại vào bát canh đang nóng, sau một lúc thì chiếc thìa cũng nóng lên.
Ứng dụng của nhiệt năng trong đời sống
Năng lượng tồn tại ở nhiều dạng khác nhau như: điện năng, cơ năng, quang năng, nhiệt năng.
Trong đó, nhiệt năng là năng lượng được con người sử dụng nhiều nhất trong đời sống sinh hoạt, sản xuất. 70% năng lượng đang được sử dụng trong thực tế có ít nhất một lần là nhiệt năng, theo cơ quan năng lượng quốc tế (IEA).
Các ứng dụng phổ biến của nhiệt năng trong cuộc sống hằng ngày bao gồm:
- Ứng dụng trong các loại thiết bị nhà bếp như bếp gas, bếp từ, lò nướng, nồi cơm điện… để đáp ứng nhu cầu ăn uống của con người.
- Ứng dụng trong các thiết bị nóng lạnh, bình đun nước… để đáp ứng nhu cầu sử dụng nước nóng của con người.
- Ứng dụng trong gối sưởi, lò sưởi, quạt sưởi… để đáp ứng nhu cầu giữ ấm của con người trong mùa đông.
- Ứng dụng trong máy sấy tóc, tủ sấy, máy hút ẩm… để phục vụ nhu cầu sấy khô của con người như sấy tóc, sấy quần áo hay trong các ngành công nghiệp chế biến thực phẩm.
Đối với mỗi ứng dụng ở trên đều có sự chuyển hóa năng lượng như: nhiệt năng thành điện năng, nhiệt năng biến đổi thành cơ năng và ngược lại. Có thể thấy rằng, các nguồn năng lượng đều có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Trên đây là tổng hợp kiến thức cần biết về nhiệt năng vật lý 8. Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã hiểu thêm về loại năng lượng này và áp dụng được trong học tập, công việc.
