Lực bất tòng tâm là câu thành ngữ được sử dụng rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày. Vậy lực bất tòng tâm là gì? Những câu nói hay về lực bất tòng tâm được mọi người yêu thích, sưu tầm như thế nào, cùng tìm hiểu nhé!
Lực bất tòng tâm là gì?
Lực bất tòng tâm là một thành ngữ Hán Việt có ý nghĩa chỉ việc năng lực, khả năng không có để thực hiện việc nào đó là ý nghĩa, ước muốn của bản thân.
Lực bất tòng tâm trong tiếng Trung là gì?
Lực bất tòng tâm trong tiếng Trung được viết là 力不从心 phiên âm là /Lì bù cóng xīn/. Dưới đây là cấu tạo câu thành ngữ này cùng tìm hiểu nhé:
- 力 lì lực: 力 trong 力量 lìliàng hoặc 能力 nénglì mang nghĩa là khả năng, năng lực, nghị lực.
- 不 có nghĩa là không có
- 从 cóng tòng: 从 trong 顺从 shùncóng được hiểu theo nghĩa làm theo, nghe theo, phục tùng, quy phục, ràng buộc.
- 心 xīn tâm: có nghĩa là suy nghĩ, ý muốn, khát vọng bản thân.
Như vậy cả câu 力不从心 có ý nghĩa là năng lực, khả năng bị ràng buộc kéo theo ý muốn, hoài bão làm gì đó của con người. Dù cho muốn thực hiện nhưng lại không thể làm được vì điều đó nằm ngoài khả năng. Câu nói này chỉ sự bất lực, bó tay, mọi việc vượt tầm kiểm soát của con người.
Lực bất tòng tâm trong tiếng Anh là gì?
Trong tiếng Anh lực bất tòng tâm là So much to do, so little done mang ý nghĩa tương tự. Có nghĩa là dù rất thích, rất muốn, đã cố gắng hết sức mình nhưng kết quả vẫn không có gì thay đổi.
Trên thực tế trong cuộc sống bất cứ ai cũng sẽ gặp phải những trường hợp lực bất tòng tâm. Có thể thấy những điều đơn giản như: Khi còn nhỏ bạn muốn làm điều gì đó nhưng không thể tự quyết định, không đủ khả năng để làm. Hay khi đã lớn rồi nhưng muốn chăm sóc bố mẹ, người thân có cuộc sống đầy đủ hơn lai không đủ khả năng kinh tế, điều kiện sức khỏe để làm điều mình mong muốn. Vì vậy, trong cuộc sống cũng có nhiều thứ bản thân không phải cứ nỗ lực là sẽ có được nhưng thực ra điều đáng tiếc nhất đó là đánh mất cơ hội, chưa từng thử, chưa từng cố gắng.
Nguồn gốc câu thành ngữ lực bất tòng tâm từ đâu?
Thành ngữ lực bất tòng tâm có từ điển tích từ thời Đông Hán khi đó Ban Siêu là một tướng lĩnh giỏi dưới thời vua Minh Đế. Khi đó, vua Minh Đế đã phái ông dẫn quân lính tới dẹp loạn ở vùng Tây Vực. Thời gian cứ thế trôi đi thấm thoát 27 năm. Ban Siêu lúc đi là một thanh niên sức vóc trai tráng khỏe mạnh đầy khí thế. Nhưng sau 27 năm ông đã nhiều tuổi hơn, bệnh tật dày vò khiến ông muốn trở về quê nhà. Tuy nhiên, thư trình xin về quê lại không đến được tay nhà vua.
Khi đó, con gái ông đã viết bức thư khác nhằm tỏ nỗi lòng, ý muốn xin cho cha về lại quê hương vào những năm cuối đời. Nhà vua sau khi đọc xong bức thư đã lập tức hạ chỉ để Ban Siêu được toại nguyện. Tuy nhiên, bởi bệnh tật, tuổi cao nên khi về đến Lạc Dương thì ông đã bệnh mà qua đời. Mặc dù mong muốn được trở về quê hương, được hưởng cuộc sống thư thả nhưng sức khỏe đã khiến ông không thể hoàn thành di nguyện ấy.
Từ đó về sau, trong dân gian người đời lưu truyền, sử dụng thành ngữ “lực bất tòng tâm” nhằm thể hiện mong muốn, khát vọng của bản thân nhưng lại không thể nào làm được.
Những câu nói , thành ngữ đồng nghĩa với lực bất tòng tâm
Thành ngữ tương đồng, đồng nghĩa với “Lực bất tòng tâm”
- 无能为力 /Wú néng wéi lì/: là vô năng vi lực
- (Nghĩa là không có năng lực, không có tài năng để việc làm việc gì đó).
- 心有余而力不足 /xīn yǒu yu ér lì bù zú/: Tâm hữu dư nhu lực bất túc
- (Nghĩa là có lòng, có tâm, rất muốn thực hiện nhưng năng lực không có, không cho phép).
Thành ngữ hay về lực bất tòng tâm
- Ước mơ và lý tưởng sẽ không giống nhau. Ước mơ nhiều khi có thể xa tầm tay nhưng lý tưởng có thể thành hiện thực, chỉ cần chúng ta nỗ lực thì sẽ thực hiện được mục tiêu và sẽ đến gần ước mơ ban đầu.
- Con người sống như bước trên đám bùn vậy nếu quá nhẹ nhàng khi quay đầu lại sẽ thấy tiếc nuối vì chẳng lưu lại gì. Nhưng thứ đè nén trong lòng quá lâu lại quá nặng, hễ bất cẩn sẽ làm nó chìm xuống, chẳng cách nào dứt ra được.
- Có ai ngờ rằng, một số việc nhìn qua tưởng chừng bình yên nhưng kỳ thật sau chúng lại tiềm ẩn rất nhiều phong ba bão táp, nhưng không ai có thể suốt đời này dẹp yên được trận phong ba đó.
- Bất kể nếu gặp phải chuyện gì cũng nên tươi cười mà bước qua, đừng để mất quá nhiều thời gian suy nghĩ như thế này. Đợi đến khi già rồi có hối lại cũng không kịp.
- Thật ra chẳng có ai mà sinh ra đã có được sự kiên cường như cây đại thụ kia, chẳng qua trước mặt những người mà họ cần được bảo vệ, nhất thiết cần phải thể hiện sự kiên cường đó, không thể để cho họ lo lắng, có vậy thôi.
Bài viết trên là chia sẻ về lực bất tòng tâm là gì? Ý nghĩa, nguồn gốc của câu thành ngữ đó. Mong rằng qua bài viết này bạn đã hiểu thêm về lực bất tòng tâm và có một góc nhìn khác về cuộc sống.
