Hành vi là gì? Tìm hiểu và lấy ví dụ về các loại hành vi

Hành vi có vai trò vô cùng quan trọng, chúng quyết định ý thức của mỗi người trong chúng ta. Vậy thì hành vi là gì? Có những loại hành vi phổ biến nào trong cuộc sống hiện nay? Mời bạn đọc dõi theo thông tin trong bài viết sau để có câu trả lời cho riêng mình.

Khái niệm hành vi là gì?

Trong phạm vi bài viết hôm nay, chúng ta sẽ chỉ tìm hiểu hành vi của con người. Vậy, hành vi là gì theo từ điển Tiếng Việt?

Hành vi là biểu hiện được thể hiện rõ ràng ra bên ngoài

Theo đó, hành vi là những biểu hiện tồn tại ở dạng hành động hoặc không hành động do con người làm ra trong quá trình hoạt động hàng ngày, nhằm hướng tới những mục đích nhất định để phục vụ cho chính nhu cầu của người đó. Hay nói cách khác, hành vi là biểu hiện ý chí của chủ thể ra bên ngoài, biến các suy nghĩ trở thành hành vi diễn ra trong thực tế.

Ví dụ:

Hành vi tích cực: Có hiếu với cha mẹ, yêu thương mọi người, biết kính trên nhường dưới, tôn trọng và thực hiện đúng theo quy định của pháp luật,…
Hành vi tiêu cực: Tham lam, sống ích kỉ, vụ lợi; không tuân theo pháp luật; ngược đãi cha mẹ; cướp của, giết người,…

Hành vi có những đặc điểm như thế nào?

Hành vi được biểu hiện dưới hai dạng chính đó là:

Hành vi biểu hiện thông qua hành động cụ thể: Đó là những hành vi được nhận biết thông qua việc làm cụ thể mà một người nào đó đã thực hiện.
Hành vi biểu hiện dưới dạng không có hành động: Là những hành vi được xác định thông qua suy nghĩ, trạng thái‚ mục đích hướng tới của một người nào đó.

Tham nhũng là hành vi tồn tại dưới dạng hành động cụ thể

Hành vi bị ảnh hưởng bởi những yếu tố gì?

Hành vi có thể chịu tác động từ hai yếu tố cơ bản, đó là

Yếu tố khách quan ở đây có thể là từ môi trường sống‚ môi trường làm việc‚ môi trường học tập hàng ngày‚ do sự giáo dục của cha mẹ,…
Yếu tố chủ quan có thể là do khả năng nhận thức cũng như khả năng điều chỉnh hành vi của mỗi người không giống nhau.

Có những loại hành vi nào ở con người? Cho ví dụ

Theo các nghiên cứu khoa học, có thể phân chia hành vi thành 4 loại cơ bản là hành vi kỹ xảo‚ hành vi bản năng‚ hành vi trí tuệ và hành vi đáp ứng. Trong đó:

Hành vi kỹ xảo

Đây là những hành vi được tạo nên trong suốt quá trình học tập‚ rèn luyện của mỗi người‚ nó mang tính chất linh động‚ mềm dẻo. Hành vi này khi hình thành trên vỏ não sẽ mang tính bền vững‚ khó có thể thay đổi trong tương lai và giúp mỗi chúng ta có thể thích nghi với môi trường sống một cách dễ dàng‚ thuận tiện.

=> Ví dụ, một số hành vi như là làm xiếc‚ ảo thuật‚ viết chữ,…

Hành vi bản năng

Đây là hành vi mang tính chất di truyền của những người thân‚ người có cùng chung huyết thống trong từng gia đình hoặc mang tính lịch sử và truyền thống văn hóa của mỗi đất nước‚ dân tộc hay vùng miền khác nhau.

=> Ví dụ, hành vi cầm bút‚ cầm đũa bằng tay trái; hành vi cúng bái gia tiên trong những ngày lễ tết của người Việt,…

Hành vi trí tuệ

Đây là những hành vi được hình thành từ hoạt động trí tuệ‚ tiếp thu kiến thức ở mức độ khó‚ trừu tượng. Những người có khả năng và hành vi trí tuệ này đều là những người hiểu rõ các quy luật của hiện tượng sự vật xung quanh chúng ta và bản chất của từng mối quan hệ xã hội‚ qua đó họ có thể phát minh ra những công nghệ hiện đại để cải tạo‚ phát triển thế giới.

=> Ví dụ, những hoạt động nghiên cứu, thí nghiệm của các nhà khoa học.

Hành vi đáp ứng

Đây là những hành vi được tạo ra nhằm ứng phó với hoàn cảnh‚ tình huống thực tế nhất thời‚ với mục đích quan trọng nhất là để tồn tại và tiếp tục phát triển. Những hành vi dạng này thường được tạo ra không theo ý thức tự nguyện và sự lựa chọn của bản thân.

=> Ví dụ, hành vi cưỡng chế thu hồi tài sản‚ cưỡng d.â.m người khác,…

Cưỡng chế thu hồi là hành vi đáp ứng, không có sự tự nguyện

Giải đáp ý nghĩa của một số thuật ngữ khác liên quan đến hành vi

Năng lực hành vi là gì?

Năng lực hành vi pháp luật được dùng để chỉ khả năng của các cá nhân hay tổ chức do pháp luật đã quy định, bằng các hành vi của chính mình thực hiện quyền cũng như nghĩa vụ pháp lý và tự chịu trách nhiệm về những hành vi ấy.

Rối loạn hành vi là gì?

Rối loạn hành vi (tiếng Anh: conduct disorder) là một dạng rối loạn tâm thần thường gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên. Chứng bệnh này đặc trưng bởi sự lặp đi lặp lại và dai dẳng về các hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến quyền lợi hợp pháp của người khác.

Trẻ em là đối tượng dễ mắc chứng bệnh rối loạn hành vi

Điển hình trẻ thường có những hành vi hung hăng, bạo lực, chống đối xã hội dẫn đến tình trạng bị tổn thương thể chất, tinh thần, tài sản của người khác như gây hấn, trộm cắp, đánh nhau, phá hủy tài sản,…

Khoa học hành vi là gì?

Khoa học hành vi (tiếng Anh: behavioural sciences) là một ngành khoa học đặc biệt, chuyên khám phá các quá trình nhận thức bên trong các sinh vật và các hành vi tương tác giữa các sinh vật trong tự nhiên.

Nó liên quan trực tiếp đến việc phân tích và điều tra có hệ thống về hành vi của con người cũng như động vật thông qua quá trình quan sát tự nhiên, thí nghiệm khoa học có kiểm soát và mô hình toán học.

Lý thuyết hành vi là gì?

Lý thuyết hành vi có kế hoạch là một dạng lý thuyết đặc biệt, thể hiện mối quan hệ giữa niềm tin với hành vi của một người nào đó, trong đó niềm tin sẽ được chia làm ba loại chính đó là niềm tin về hành vi, niềm tin theo chuẩn mực và niềm tin về sự tự chủ.

Tâm lý hành vi là gì?

Tâm lý hành vi hay tâm lý học hành vi là một lĩnh vực chuyên nghiên cứu về tác động của tâm lý và cảm xúc lên hành động của con người. Nó liên quan tới việc hiểu rõ cách tư duy, cảm nhận cũng như tình cảm của con người ảnh hưởng đến cách họ hành động trong từng tình huống khác nhau.

Tâm lý hành vi chuyên nghiên cứu hành vi cũng như cảm xúc con người

Kiểm soát hành vi là gì?

Kiểm soát hành vi là cách mà chúng ta đưa cảm xúc, hành vi trở về trạng thái cân bằng thông qua các hành động như ngôn ngữ, hình thể,…Trong cuộc sống, khi luôn phải đối mặt với quá nhiều tình huống khác nhau; nếu không có kỹ năng kiểm soát hành vi chúng ta sẽ rất dễ hành động nóng vội, khó lường trước được hậu quả, thậm chí vô tình làm tổn thương người khác.

Cân bằng tốt hành vi sẽ giúp chúng ta giữ gìn và phát triển các mối quan hệ trong xã hội, đặc biệt là trong công việc hàng ngày.

Chuẩn mực hành vi là gì?

Chuẩn mực hành vi (tiếng Anh: code of conduct) là những hướng dẫn, qui định tiêu chí về các hành vi cần thiết của một tổ chức cần được mỗi thành viên tôn trọng và vận dụng trong các hành vi tác nghiệp, hoạt động chuyên môn và trong việc xây dựng mối quan hệ với những đối tượng hữu quan.

Ý định hành vi là gì?

Ý định hành vi (tiếng Anh: behavioral intention) là một khái niệm rất quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh nói riêng cũng như những lĩnh vực khác nói chung. Trong kinh doanh, ý định hành vi sẽ giúp các nhà quản lý dự đoán được hành vi theo sau của khách hàng, từ đó đưa ra các chính sách phù hợp và kịp thời nhất.

Ý định hành vi giúp các nhà quản lý đưa ra các chính sách phù hợp nhất

Tài chính hành vi là gì?

Tài chính hành vi là một lĩnh vực của kinh tế học hành vi, đề xuất những lý thuyết dựa trên tâm lý học nhằm giải thích sự kiện bất thường trên thị trường chứng khoán, chẳng hạn như là sự tăng hoặc giảm giá cổ phiếu. Mục tiêu của tài chính hành vi đó là xác định và tìm hiểu lý do tại sao mọi người lại đưa ra một lựa chọn tài chính nào đó.

Quản lý hành vi là gì?

Quản lý hành vi hay quản trị hành vi tập trung chủ yếu vào hành vi và động lực của người lao động. Cụ thể, lý thuyết này đề cập đến việc quản lý năng suất bằng cách hiểu được động lực của người lao động, bao gồm cả kỳ vọng, nhu cầu, lợi ích và động lực nhóm.

Có thể bạn quan tâm:

Tư duy là gì? Cách phát triển kỹ năng tư duy cho trẻ

Phẩm chất là gì? Phẩm chất cần có của người thành công

Trang tin muahangdambao.com hy vọng thông qua bài viết hành vi là gì, bạn đọc đã có thêm những thông tin hữu ích về thuật ngữ này. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào cần hỗ trợ giải đáp thêm, vui lòng bình luận phía dưới để được hỗ trợ sớm nhất.