Cuộc đua vào chiếc ghế người đứng đầu Nhà Trắng đã diễn ra đầy gay cấn với nhiều diễn biến bất ngờ. Và một trong những điều mà người dân Mỹ cũng như các chính trị gia trên trên thế giới quan tâm nhất đó là những phiếu đại cử tri. Vậy phiếu đại cử tri là gì? Nó có vai trò như thế nào trong các cuộc bầu cử Mỹ? Hãy cùng muahangdambao.com tìm hiểu ngay trong bài viết chi tiết dưới đây nhé!
Phiếu đại cử tri là gì?
Cử tri là gì?
Cử tri là những người có quyền được tham gia bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử tại các cơ quan đại biểu của người dân và có quyền bỏ cả phiếu bãi nhiệm các đại biểu do chính mình bầu ra khi các đại biểu đó không còn thích hợp và xứng đáng với sự tín nhiệm của người dân nữa.
Đại cử tri là gì?
Đại cử tri là ai? Đại cử tri là những người sẽ đại diện cho các cử tri để bỏ phiếu cho các ứng cử viên mà cử tri đã chọn lựa và cũng chính là người đại diện cho ứng cử viên tổng thống. Một khi các cử tri phổ thông đã quyết định bỏ phiếu cho đại cử tri nào thì đồng nghĩa với việc họ đã quyết định bầu cho ứng cử viên tổng thống mà vị “đại cử tri” đó cam kết sẽ thay mặt họ bỏ phiếu bầu.
Quy trình chọn đại cử tri được diễn ra như thế nào?
Quy trình để chọn ra được đại cử tri bao gồm 2 vòng như sau:
Vòng 1
Đầu tiên, các đảng ở từng bang sẽ chọn ra một loạt ứng cử viên đại cử tri có tiềm năng trước ngày diễn ra bầu cử. Sau đó, vào ngày bầu cử, các cử tri phổ thông tại mỗi bang sẽ thực hiện nhiệm vụ chọn ra các đại cử tri ở bang đó bằng cách bỏ phiếu cho những ứng cử viên tổng thống.
Về cơ bản thì các đảng sẽ đề cử ra 1 danh sách đại cử tri tiềm năng tại kỳ họp đại hội của bang mình hoặc họ cũng có thể chọn thông qua một cuộc bỏ phiếu tại ủy ban trung ương đảng. Quá trình này sẽ diễn ra ở từng bang và được tuân theo quy định của bang đó, nhưng cũng có thể dựa theo quy định chung cho toàn quốc của đảng đó.
Kết quả cuối cùng, mỗi ứng cử viên tổng thống sẽ có trong tay 1 danh sách các đại cử tri tiềm năng đồng ý ủng hộ mình. Các đảng chính trị thông thường sẽ chọn những người có cống hiến tận tụy cho đảng để nắm giữ vai trò đại cử tri. Đó có thể là những quan chức dân cử của bang, lãnh đạo đảng ở bang đó hoặc thậm chí là người có mối quan hệ chính trị hoặc cá nhân thân thiết với ứng cử viên tổng thống của đảng mình.
Vòng 2
Giai đoạn thứ 2 của quá trình bầu đại cử tri sẽ diễn ra ngay trong ngày bầu cử. Khi mỗi cử tri ở từng bang đi tham gia bỏ phiếu cho ứng cử viên tổng thống mà họ cảm thấy ủng hộ thì họ đồng thời cũng sẽ chọn ra các đại cử tri cho bang của mình. Tên của đại cử tri tiềm sẽ có thể có hoặc không xuất hiện trên lá phiếu bầu. Nếu có thì tên của họ sẽ được nằm ngay dưới tên của ứng cử viên tổng thống, điều này còn tùy thuộc vào quy trình bầu cử cũng như phương thức bỏ phiếu ở từng bang.
Phiếu đại cử tri của Mỹ là gì?
Phiếu đại cử tri là lá phiếu vô cùng quan trọng và có tính đại diện khi cử tri Mỹ sẽ không phải người trực tiếp quyết định ai trở thành Tổng thống mà sẽ để các đại cử tri thực hiện việc này.
Phiếu đại cử tri Mỹ đóng vai trò quyết định rất lớn đến kết quả bỏ phiếu chung cuộc. Cả nước Mỹ hiện nay có tới 538 đại cử tri và số đại cử tri của mỗi bang sẽ tương ứng số lượng Thượng Nghị sĩ và Hạ nghị sĩ của mỗi bang trong Quốc hội Mỹ hiện nay.
Mặc dù thủ đô Washington không có nghị sĩ nằm trong Quốc hội nhưng vẫn có đến 3 phiếu đại cử tri. Những bang chiếm nhiều phiếu đại cử tri nhất và được coi là “chiến trường” quan trọng nhất là bang California với 55 phiếu, tiếp đó là bang Texas với 38 phiếu và cuối cùng là New York với 29 phiếu. Tuy nhiên các bang được đánh giá là “ác liệt” nhất nắm giữ số phiếu đại cử tri lớn nhất lại là Florida với 29 phiếu, Pennsylvania 20 phiếu, Ohio 18 phiếu.
Các bang có số lượng đại cử tri ít nhất là Alaska, Montana, Delaware, North Dakota, South Dakota, Wyoming Vermont, tất cả chỉ được bầu ra 3 đại cử tri. Các ứng cử viên Tổng thống nếu muốn đắc cử thì cần giành được tối thiểu là 270 phiếu đại cử tri để làm được điều đó.
Trên thực tế thì số phiếu đại cử tri sẽ được tính dựa theo nguyên tắc ứng viên nào giành được đa số phiếu của cử tri phổ thông (cụ thể là 50,1% số phiếu phổ thông trở lên) thì sẽ được trao 100% số phiếu Đại cử tri tại tiểu bang đó. Điều này đồng nghĩa với việc một ứng viên hoàn toàn có thể trở thành Tổng thống kể cả khi họ bị thua phiếu phổ thông so với đối thủ cạnh tranh. Minh chứng rõ ràng nhất ở trường hợp “tréo ngoe” này đó chính là cuộc bầu cử vào năm 2016 khi “ứng viên của đảng Cộng hòa Donald Trump” đã đắc cử Tổng thống dù ông thua đối thủ Hillary Clinton tới 2 triệu lá phiếu phổ thông.
Cuộc đua bầu cử Tổng thống Mỹ năm đó rất cam go và Tổng thống Donald Trump buộc phải tìm kiếm sự chắc chắn cho mình ở các “bang phải thắng” để có thể giành được nhiều sự ủng hộ đại cử tri nhất.
Đại cử tri Mỹ có vai trò như thế nào?
Mỗi bang sẽ có số lượng đại cử tri (Elector) nhất định để có thể hợp thành cử tri đoàn (Electoral College) dựa trên quy mô dân số tại bang đó. Tức là là bang nào càng đông dân thì càng có nhiều đại cử tri. Về mặt kỹ thuật thì các cử tri của Mỹ đi bỏ phiếu để bầu đại cử tri chứ không phải là bầu trực tiếp cho các ứng viên tổng thống.
California chính là bang có đông dân nhất nước Mỹ nên cũng là bang có số lượng phiếu đại cử tri lớn nhất gồm 55 người. Một số bang khác cũng có nhiều phiếu đại cử tri như Florida, Pennsylvania hay Ohio đều có hơn 20 phiếu. Trong khi đó một số bang nhỏ, đặc khu Washington DC thì chỉ có 3 phiếu đại cử tri.
Tổng cộng nước Mỹ hiện nay có 538 đại cử tri. Tại khắp hầu hết các bang của Mỹ, trừ hai bang Maine và Nebraska thì các đại cử tri trong cử tri đoàn của bang đó sẽ bỏ phiếu theo hình thức “được ăn cả ngã về không”. Nghĩa là nếu ứng viên nào giành được đa số phiếu của các cử tri phổ thông thì sẽ nhận được tất cả phiếu của đại cử tri ở bang đó.
Và để trở thành tổng thống chính thức thì một ứng viên cần hội đủ tối thiểu là 270 phiếu đại cử tri. Ngoài ra thì người đắc cử không nhất thiết phải giành chiến thắng cả ở phần số phiếu phổ thông trên cả nước. Điều này đồng nghĩa với việc có ứng viên vẫn có quyền được bước vào Nhà Trắng miễn là có đủ trên 270 phiếu đại cử tri cho dù có thua đối thủ về phiếu phổ thông.
Hy vọng bài viết này của chúng tôi đã giúp bạn hiểu được thế nào là phiếu đại cử tri cũng như tầm quan trọng của nó trong cuộc bầu tổng thống tại nước Mỹ.
