Hội sinh là gì? Quan hệ hội sinh là gì? Ví dụ hội sinh điển hình

Hội sinh là mối quan hệ thường thấy giữa hai hay nhiều loài sinh vật với nhau. Sự liên kết này đã mang lại những lợi ích nhất định cho cả hai trong suốt quá trình sinh trưởng và phát triển. Vậy thì hội sinh là gì? Cùng tìm hiểu trong nội dung bài viết dưới đây.

Mối quan hệ hội sinh là gì? 

Quan hệ hội sinh hay hội sinh là một loại tương tác sinh học lâu dài giữa những cá thể cùng loài để tạo nên một xã hội sinh học phức tạp. Ở mối quan hệ hội sinh, một bên sẽ có lợi và bên còn lại sẽ không bị ảnh hưởng gì hoặc không nhận được lợi ích gì cả.

Những ví dụ điển hình về mối quan hệ hội sinh

Dưới đây là một số ví dụ minh họa điển hình về quan hệ hội sinh:

• Quan hệ giữa vi khuẩn nốt sần và các cây họ đậu: Vi khuẩn nốt sần là một loại vi khuẩn hội sinh sống trong các nốt sần trên rễ của các cây họ đậu. Vi khuẩn nốt sần có khả năng cố định đạm từ không khí, cung cấp chất đạm cho cây họ đậu. Trong khi đó, cây họ đậu lại cung cấp chất dinh dưỡng cho vi khuẩn nốt sần.
• Quan hệ giữa cây tầm gửi với các cây thân gỗ: Cây tầm gửi là một loại cây hội sinh ngoại sinh, sống bám trên thân cây thân gỗ. Cây tầm gửi sẽ lấy chất dinh dưỡng từ cây thân gỗ, nhưng không gây nguy hại cho cây thân gỗ.
• Quan hệ giữa mối và trùng roi: Trùng roi là loại động vật nguyên sinh hội sinh nội sinh, sống bên trong ruột mối. Trùng roi giúp hỗ trợ tiêu hóa thức ăn cho loài mối.
• Loài sâu bọ sống nhờ trong tổ kiến, tổ mối: Sâu bọ có thể sống nhờ trong tổ loài kiến, tổ loài mối mà không gây ảnh hưởng cho kiến, mối. Sâu bọ sẽ ăn các chất thải từ kiến, mối hoặc được kiến, mối bảo vệ khỏi kẻ thù.

• Hải quỳ sống nhờ trên mai cua biển: Hải quỳ có thể sống nhờ trên mai của cua biển mà không gây hại cho cua. Hải quỳ có thể bắt mồi và giúp cua xua đuổi kẻ thù trong đại dương.
• Loài cá ép sống trên mai của rùa biển: Cá ép có thể sống nhờ trên mai của rùa biển mà không gây hại cho rùa biển. Cá ép sẽ ăn các mảnh vụn thức ăn và giúp rùa biển xua đuổi kẻ thù.

Có những loại quan hệ hội sinh nào?

Quan hệ hội sinh được chia thành 3 loại như sau:

• Hội sinh cộng sinh: Loài hội sinh được hưởng lợi từ mối quan hệ và loài chủ cũng vậy. Ví dụ, loài giun biển với 13 loài động vật nhỏ khác như cá bống, giun nhiều tơ, cua… sống chung với nhau. Giun biển không mất gì nhưng đem lại lợi ích cho các loài sống chung với nó, giúp chúng có chỗ để ẩn nấp, kiếm thức ăn thừa và phân của chủ để sống.
• Hội sinh ngoại sinh: Tức là loài hội sinh sẽ sống bên ngoài cơ thể của loài chủ. Ví dụ, quan hệ giữa con ong và hoa, ong lấy mật từ nhụy nhưng không gây hại cho hoa.
• Hội sinh nội sinh: Loài hội sinh sẽ sống bên trong cơ thể của loài chủ.

Quan hệ hội sinh có những đặc điểm gì?

Quan hệ hội sinh là mối quan hệ cộng sinh giữa hai loài sinh vật, trong đó cả hai sẽ hưởng lợi khi sống cùng nhau. Dưới đây là một số đặc trưng của quan hệ hội sinh:

• Tương lợi cho cả hai bên: Cả hai loài đều được hưởng lợi khi sống cùng nhau. Mỗi loài sẽ cung cấp một số lợi ích cho loài kia và nhận lại một lợi ích tương tự.
• Không thể sống độc lập: Các loài trong mối quan hệ hội sinh thường không thể sống hoặc sinh sản một cách độc lập hoàn toàn. Chúng cần phụ thuộc lẫn nhau để tồn tại và phát triển.
• Thích ứng với cấu trúc và hành vi: Các loài thường có những thích ứng về cơ thể, cấu trúc hoặc hành vi để dành riêng cho việc sống chung.
• Thời gian tiến hóa chung: Quan hệ hội sinh thường sẽ kéo dài trong một khoảng thời gian dài và có thể dẫn đến sự tiến hóa chung của cả hai loài.

• Có thể có mức độ kiểm soát với sự phát triển của đối tác: Một loài trong quan hệ hội sinh có thể làm ảnh hưởng đến sự phát triển hoặc sinh sản của loài kia.
• Có thể là loại quan hệ cộng sinh hoặc là loại quan hệ bắt buộc: Trong quan hệ hội sinh, một loài có thể sống chung với loài kia một cách tùy ý hoặc có thể không thể sống mà không có loài kia.

Mối quan hệ hội sinh có ý nghĩa như thế nào?

Quan hệ hội sinh đã mang lại nhiều ý nghĩa cho sự phát triển của nhiều giống loài. Cụ thể như sau:

Sự sống và phát triển của nhiều loài được đảm bảo

Quan hệ hội sinh giữa các loài không chỉ giúp chúng sống sót và phát triển mà còn tác động mạnh mẽ tới chất lượng của môi trường sống cũng như sức khỏe của cộng đồng động, thực vật. Việc tìm hiểu thêm về quan hệ hội sinh sẽ giúp chúng ta đưa ra các giải pháp hợp lý để bảo vệ hệ sinh thái và đa dạng sinh học trên Trái Đất. 

Ví dụ: Loài cá thường cung cấp thức ăn cho thủy tùng, trong khi đó thủy tùng bằng cách loại bỏ các chất độc hại đã góp phần vào việc giữ cho nước trong ao cá sạch sẽ.

Giảm thiểu một vài tác động tiêu cực đến môi trường

Giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực của những yếu tố có hại đối với môi trường là một khía cạnh quan trọng của quan hệ hội sinh giữa các loài. Trong mối quan hệ này, các loài có khả năng hỗ trợ cho quá trình phục hồi của môi trường sống sau khi nó bị ảnh hưởng bởi những yếu tố như biến đổi khí hậu hay hoạt động sản xuất của con người.

Ví dụ: Cây cỏ đóng vai trò quan trọng trong giảm thiểu ảnh hưởng của khói bụi và khí độc hại trong không khí. Trong khi đó động vật có thể giúp khôi phục các khu vực cỏ ngắn bị tác động bởi loài người.

Hỗ trợ tích cực trong việc cân bằng hệ sinh thái

Quan hệ hội sinh giữa các loài không chỉ đem lại lợi ích cho sự tồn tại của từng loài riêng lẻ mà nó còn góp phần vào sự ổn định của cả một hệ sinh thái. Khi một loài gặp khó khăn do những yếu tố như biến đổi khí hậu hoặc can thiệp của con người thì các loài khác trong quan hệ hội sinh có thể hỗ trợ cho loài đó bằng cách cung cấp thức ăn hoặc nơi trú ẩn, giúp loài đó phục hồi và duy trì sự cân bằng hệ sinh thái.

Vi khuẩn hội sinh là gì?

Đây là loại vi khuẩn chỉ xuất hiện trong các mối quan hệ cộng sinh, giúp đem lại lợi ích cho vật thể và nhận về những lợi ích tương tự.

Điểm khác nhau giữa cộng sinh hội sinh là gì?

Quan sát bảng sau đây để phân biệt hội sinh với cộng sinh:

Có thể bạn quan tâm:

Quần thể sinh vật là gì? Phân biệt quần thể với quần xã

Hệ sinh thái là gì? Giới hạn và cân bằng hệ sinh thái trong tự nhiên

Như vậy, muahangdambao.com đã giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quan hơn về quan hệ hội sinh là gì, ý nghĩa, đặc điểm cũng như ví dụ điển hình về hội sinh. Có thể thấy, hội sinh là một dạng tương tác sinh học phổ biến và rất quan trọng trong tự nhiên, tạo ra rất nhiều lợi ích cho các loài trong hệ sinh thái.