Cơ được biết là chuỗi những mô mềm kết hợp cùng dây thần kinh giúp chúng ta di chuyển dễ dàng hơn. Khi cơ bị mỏi hoặc bị tổn thương sẽ khiến sức khỏe của chúng ta bị ảnh hưởng rất nhiều. Cùng tìm đọc bài viết sau của muahangdambao.com để hiểu rõ hơn về cơ, ý nghĩa hoạt động co cơ và những vấn đề liên quan khác nhé!
Tìm hiểu khái niệm cơ là gì?
Cơ là các mô mềm chứa những sợi protein actin và myosin. Chức năng chính của chúng là tạo nên lực và sự chuyển động. Bên cạnh đó, cơ bắp cũng đảm nhận nhiệm vụ duy trì, thay đổi các tư thế, đồng thời cũng làm tăng khả năng vận động và chuyển động của các cơ quan nội tạng.
Vậy cấu tạo và tính chất của cơ như thế nào?
Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
– Theo bài 9: Cấu tạo và tính chất của cơ sách Sinh học lớp 8 thì bắp cơ gồm có nhiều bó cơ, mỗi bó lại gồm rất nhiều sợi cơ (tế bào cơ), bọc trong 1 màng liên kết. Hai đầu bắp cơ sẽ có gân bám vào các xương qua khớp, phần giữa hơi phình to được gọi là bụng cơ.
– Sợi cơ gồm có nhiều tơ cơ. Tơ cơ có 2 loại chính là tơ cơ dày và tơ cơ mảnh xếp song song và xen kẽ lẫn nhau. Tơ cơ mảnh thì hơi trơn còn tơ cơ dày có mấu sinh chất.
– Phần tơ cơ giữa 2 tấm Z chính là đơn vị cấu trúc của tế bào cơ (hay còn gọi là tiết cơ).
Tính chất của cơ
– Cơ sẽ có tính chất co và dãn linh hoạt.
– Cơ thường co theo nhịp gồm 3 pha là pha tiềm tàng, pha co và pha giãn.
– Khi cơ co, tơ cơ mảnh sẽ xuyên sâu vào vùng phân bố của tơ cơ dày, lúc này tế bào cơ co ngắn lại và bắp cơ sẽ phình to lên.
– Cơ co là hiện tượng chịu ảnh hưởng của hệ thần kinh.
Ý nghĩa quan trọng của hoạt động co cơ là gì?
Co cơ là hiện tượng các cơ trong cơ thể co hoặc giãn dưới những tác động khác nhau của các dạng năng lượng sinh hóa, cơ học,… trong cơ thể con người hoặc là động vật. Quá trình co cơ này có liên quan mật thiết tới việc tìm hiểu nguyên lý vận động của hệ thống cơ của các đối tượng động vật và con người. Có thể thấy rằng hoạt động của cơ giúp cơ thể di chuyển linh hoạt hơn, vận động dễ dàng để con người có thể làm việc và lao động một cách bình thường.
Hiện tượng mỏi cơ có nghĩa là gì? Nguyên nhân cũng biện pháp khắc phục
Định nghĩa
Theo kiến thức sinh học, ta có thể giải thích rằng mỏi cơ chính là sự oxi hoá các chất dinh dưỡng mà máu mang tới, tạo ra năng lượng cung cấp cho hoạt động co cơ, đồng thời sản sinh ra nhiệt và chất thải là khí cacbonic.
Nếu lượng oxy cung cấp thiếu hụt thì sản phẩm tạo ra trong điều kiện thiếu oxi sẽ là axit lactic. Axit lactic bị tích tụ quá nhiều sẽ đầu độc và làm cơ mỏi. Khi người ta chơi thể thao hay vận động mạnh sẽ tạo nên những áp lực làm tăng sức chịu đựng của cơ cũng như khả năng co cơ.
Các hiện tượng mỏi cơ thường thấy nhất sẽ là mỏi cơ tay, mỏi cơ chân, đau mỏi cơ bắp hoặc thậm chí là đau mỏi cơ trên toàn thân. Có thể thấy mỏi cơ tay và mỏi cơ chân là hiện tượng thường gặp ở mọi đối tượng. Trong các hoạt động thường ngày, việc vận động với cường độ quá lớn có thể gây ra tình trạng đau mỏi các cơ này.
Nguyên nhân của sự mỏi cơ
- Căng thẳng, lo lắng: Khi tâm lý quá mệt mỏi sẽ khiến cơ thể suy giảm sức đề kháng, gây nhức mỏi cả cơ thể. Bên cạnh đó việc lo âu trong thời gian dài không những làm mỏi cơ mà còn kéo theo nhiều triệu chứng khác như: Đau đầu, nhịp tim tăng, khó thở,…
- Chơi thể thao, vận động quá mạnh: Đây là nguyên nhân chính gây ra sự mỏi cơ. Việc vận động, luyện tập ở cường độ quá cao dẫn đến tình trạng đau mỏi cơ. Hoặc ngay cả khi chúng ta đột ngột tăng cường độ luyện tập cũng sẽ làm đau mỏi cơ bắp.
- Bị mất nước: Nước có vai trò quan trọng đối với chúng ta, vì thế việc mất nước sẽ làm cơ thể bị suy yếu, dẫn đến hô hấp khó khăn và ảnh hưởng tới tiêu hóa. Không những vậy, khi mất nước, hoạt động của các cơ sẽ không được trơn tru và có thể sẽ gây ra tình trạng mỏi cơ.
- Ngủ không đủ giấc: Lúc ngủ cũng chính là lúc cơ thể bắt đầu quá trình hồi phục sau cả một ngày dài học tập và làm việc căng thẳng. Ngủ đủ giấc chúng ta luôn có một tinh thần minh mẫn và nguồn năng lượng dồi dào. Nhờ vậy mà cơ bắp cũng được nghỉ ngơi và hoạt động trơn tru hơn. Vì thế mà thiếu ngủ sẽ gây ra tình trạng mỏi cơ, uể oải kéo dài.
- Thiếu máu: Tình trạng hồng cầu giảm so với bình thường là tình trạng thiếu máu. Lúc này, các hematocrit (Hct) hoặc lượng hemoglobin (Hb) giảm đáng kể khiến quá trình cung cấp oxy cho các tế bào trong cơ thể bị ảnh hưởng. Như đã nói ở trên, khi lượng oxy cung cấp bị thiếu hụt sẽ tạo ra sản phẩm là axit lactic. Khi hàm lượng axit lactic quá lớn sẽ làm đầu độc, gây ra mỏi cơ tay, mỏi cơ chân.
- Thiếu hụt vitamin D: Vitamin D có vai trò quan trọng trong việc hấp thụ canxi cho cơ thể. Chính vì thế, nếu thiếu vitamin D sẽ dẫn đến hạ canxi và đường huyết. Đây chính là một trong những nguyên nhân chính gây mỏi cơ.
- Viêm phổi: Viêm phổi là trình trạng viêm nhiễm của nhu mô phổi do vi khuẩn, virus, nấm hoặc các hóa chất độc hại gây ra. Khi phổi bị viêm, sẽ gây ra hiện tượng hô hấp khó khăn, khiến quá trình hấp thụ khí oxi bị đứt đoạn, hoạt động kém hơn so với bình thường. Từ đó, làm cho các cơ không được cung cấp đầy đủ oxi, sinh ra axit lactic làm đau mỏi cơ.
Biện pháp chống mỏi cơ
- Nghỉ ngơi, thư giãn đầy đủ: Tình trạng căng thẳng, lo âu kéo dài cũng như thiếu ngủ chính là nguyên nhân dẫn tới hiện tượng mỏi cơ. Chính vì thể để tránh gây ra tình trạng này, chúng ta cần nghỉ ngơi đầy đủ, kết hợp việc thư giãn song song với quá trình làm việc. Không nên cố gắng gượng, tham công tiếc việc mà đánh mất sức khỏe của bản thân. Một số phương pháp có thể giúp cơ được thư giãn và hồi phục nhanh chóng mà chúng ta có thể thử tại nhà như: Xoa bóp, xông hơi, mát xa,…
- Chườm nóng: Khi bị mỏi cơ tay, cơ chân, bạn có thể sử dụng những túi chườm nóng để đặt lên các vị trí đang bị mỏi. Thực hiện việc chườm nóng từ 10 đến 15 phút để giúp tình trạng nhức mỏi cơ giảm đi đáng kể. Thế nhưng, bạn cần lưu ý là tránh chườm quá lâu, như vậy có thể dẫn đến giãn tĩnh mạch cực kỳ nguy hiểm.
- Chườm lạnh: Khi bị căng cơ hay co rút cơ thì bạn nên chườm nóng thế nhưng đối với tình trạng bị sưng viêm cơ hoặc nhiễm trùng cấp tính tại vùng có vết thương thì cần phải chườm lạnh. Dùng túi chườm hoặc đá lạnh đặt lên vị trí của vết thương, kết hợp xoa bóp sẽ giúp giảm đau cũng như tăng cường sự thư giãn, hồi phục cơ.
- Uống nhiều nước: Muốn trị được bệnh thì phải bắt nguồn từ nguyên nhân gây bệnh. Việc thiếu nước cũng chính là một trong những nguyên nhân của sự mỏi cơ. Chính vì vậy, uống nhiều nước là biện pháp hữu hiệu để khắc phục hiệu quả tình trạng đau nhức cơ bắp.
- Sử dụng các biện pháp y học cổ truyền như xoa bóp, châm cứu: Châm cứu là biện pháp trị bệnh đã có từ thời xa xưa. Khi châm cứu, kim tác động vào những huyệt đạo tại các vị trí đau nhức, từ đó làm giảm cảm giác đau đớn và phục hồi cơ. Trong khi đó, khi bị căng cơ hoặc mỏi cơ thì xoa bóp cũng là phương pháp hữu hiệu giúp cho cơ được thư giãn và hồi phục nhanh hơn.
Có thể bạn quan tâm:
Thành phần hóa học của xương là gì? Cấu tạo, chức năng của hệ xương
Mô là gì? Các loại mô chính và chức năng chi tiết nhất của chúng
Hy vọng bài viết này của chúng tôi đã giúp bạn đọc nắm được những thông tin quan trọng liên quan đến cơ, ý nghĩa của hoạt động co cơ và cách khắc phục khi bị mỏi cơ.
