Mô là một trong những khái niệm quan trọng trong sinh học và y tế, nó được coi là đơn vị cấu thành nên cơ thể các sinh vật ở cấp độ cao hơn tế bào. Vậy mô là gì, có mấy loại mô trong cơ thể động vật cũng như thực vật?. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin về mô để các bạn cùng tham khảo.
Tìm hiểu mô là gì?
Mô trong cơ thể là gì? Mô là một tập hợp các tế bào hoạt động cùng nhau và có chức năng tương tự nhau. Các tế bào của một sinh vật đa bào thường không hoạt động độc lập mà thay vào đó, chúng thường liên kết với các tế bào khác tạo thành một mô. Hầu hết, các mô được tạo thành từ một số loại tế bào đáp ứng các yêu cầu khác nhau về chức năng của mô.
Sự biệt hóa tế bào của các sinh vật đa bào tạo ra các nhóm tế bào khác nhau. Mỗi nhóm tế bào bao gồm nhiều tế bào có hình dạng, cấu trúc và chức năng tương tự nhau và chất nền gian bào để tạo thành một nhóm tế bào mô. Các nhóm mô ở thực vật sẽ khác các nhóm mô ở động vật.
Trong cơ thể người có mấy loại mô chính?
Trong cơ thể động vật nói chung và con người nói riêng sẽ có 4 loại mô chính. Hãy cùng đi tìm hiểu đặc điểm và chức năng của các loại mô này ngay sau đây nhé.
Mô liên kết
Chúng là nhóm các mô được tạo thành từ các tế bào được phân tách bằng vật chất không sống, được gọi là chất nền ngoại bào. Mô này cung cấp hình dạng cho các cơ quan khác nhau và duy trì vị trí của chúng. Ví dụ về các mô liên kết là mô máu, xương, gân, mỡ, dây chằng và các mô cực. Có ba loại mô liên kết:
- Mô liên kết chất lỏng.
- Mô liên kết sợi.
- Mô liên kết xương.
Thành phần hóa học của xương là gì? Cấu tạo, chức năng của hệ xương
Chức năng của mô liên kết
Các chức năng của mô liên kết là tạo hình dạng và duy trì vị trí của các cơ quan khác nhau trong cơ thể. Nó hoạt động như mô hỗ trợ chính của cơ thể. Các chức năng quan trọng khác của mô liên kết trong cơ thể là:
- Cách nhiệt, giữ nhiệt độ cơ thể ổn định và lưu trữ năng lượng.
- Giúp liên kết các cơ quan lại với nhau.
- Bảo vệ chống lại sự xâm nhập của mầm bệnh bằng hoạt động thực bào của chúng.
- Tạo hình dạng cho cơ thể.
- Nó liên quan đến việc vận chuyển nước, chất dinh dưỡng, khoáng chất, hormone, khí, chất thải và các chất khác trong cơ thể.
Mô cơ
Mô cơ là nhóm mô giúp cơ thể tạo ra lực cho sự vận động hoặc cho các chuyển động cơ thể khác trong các cơ quan nội tạng. Có ba loại mô cơ:
- Cơ xương – chúng thường được gắn vào xương
- Cơ tim – được tìm thấy trong tim.
- Cơ nội tạng hoặc Cơ trơn – chúng được tìm thấy ở thành trong của các cơ quan nội tạng.
Chức năng của mô cơ
Các mô cơ có liên quan đến các chuyển động của cơ thể bao gồm đi bộ, chạy, nâng vật, nhai, tiêu hóa co bóp… Các chức năng chính khác của mô cơ trong cơ thể là:
- Giúp duy trì tư thế, động tác, hoạt động.
- Giúp co thắt các cơ quan và mạch máu.
- Tham gia vào quá trình bơm máu và điều hòa dòng chảy của máu trong động mạch.
- Kiểm soát hô hấp bằng cách tự động điều khiển chuyển động của không khí vào và ra khỏi cơ thể chúng ta.
Huyết tương là gì, hồng cầu là gì? Đặc điểm và chức năng các thành phần của máu
Mô thần kinh
Mô cơ là thành phần mô chính của não và tủy sống trong hệ thống thần kinh trung ương. Ở hệ thần kinh ngoại vi, mô thần kinh tạo thành dây thần kinh sọ và dây thần kinh cột sống.
Chức năng của mô thần kinh
Mô thần kinh tạo thành mạng lưới giao tiếp của hệ thống thần kinh và đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý thông tin. Các chức năng chính khác của mô thần kinh trong cơ thể là:
- Phản ứng với các kích thích.
- Kích thích và truyền thông tin trong cơ thể.
- Đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành cảm xúc, tư duy và cả trí nhớ của con người.
- Duy trì sự ổn định về nhận thức và tạo ra sự thích ứng với môi trường xung quanh.
- Mô thần kinh tham gia điều khiển và phối hợp nhiều hoạt động trao đổi chất.
Mô biểu bì
Chúng được hình thành bởi các tế bào bao phủ các bộ phận bên ngoài của các cơ quan trong cơ thể. Mô biểu bì cũng lót các bề mặt của cơ quan như bề mặt da, đường sinh sản, đường hô hấp và lớp lót bên trong của đường tiêu hóa.
Chức năng của mô biểu bì
Nhóm mô này thực hiện nhiều chức năng bao gồm:
- Đóng vai trò chính trong các hoạt động tiếp nhận cảm giác, bài tiết, lọc và các hoạt động trao đổi chất khác.
- Cung cấp sức mạnh cơ học và sức đề kháng cho các tế bào và mô bên dưới.
- Nó tham gia vào quá trình chuyển động của vật chất thông qua quá trình lọc, khuếch tán và bài tiết.
- Bảo vệ các cơ quan nội tạng chống lại sự xâm nhập của mầm bệnh, độc tố, chấn thương vật lý, phóng xạ…
- Các mô biểu bì cũng tham gia vào việc tiết ra hormone, enzyme, chất nhầy và các sản phẩm khác từ các ống dẫn và vận chuyển nó đến hệ thống tuần hoàn.
Tìm hiểu về mô thực vật
Mô thực vật là gì? Chúng ta đã biết rằng mô ở động vật được tạo thành từ nhiều tế bào thực hiện một chức năng cụ thể. Ở thực vật, các mô cũng được tạo thành từ các tế bào có chức năng chung.
Việc phân loại mô thực vật chủ yếu dựa trên hai tiêu chí quan trọng:
Dựa trên các bộ phận khác nhau của thực vật
Các mô thực vật được phân loại thành ba hệ thống mô. Sự phân loại này dựa trên cơ sở các bộ phận của cây mà chúng có mặt.
- Mô biểu bì – các tế bào được hình thành từ bề mặt ngoài cùng của lá.
- Các mô mạch – liên quan đến việc vận chuyển chất lỏng và chất dinh dưỡng bên trong cây.
- Mô đất – liên quan đến việc sản xuất chất dinh dưỡng bằng cách quang hợp và bảo quản chất dinh dưỡng.
Dựa trên các loại tế bào khác nhau
Mô thực vật được chia thành hai loại. Sự phân loại này dựa trên các loại tế bào, chúng bao gồm.
- Mô phân sinh (có khả năng sinh sản).
- Mô vĩnh viễn (không có khả năng sinh sản).
Sau đây chúng ta sẽ đi tìm hiểu về đặc điểm, chức năng của hai loại mô này nhé.
Mô phân sinh
Chúng là nhóm các tế bào non, bao gồm các tế bào phân chia liên tục và giúp tăng chiều dài, chiều rộng của cây. Có nhiều loại mô phân sinh khác nhau, được phân loại trên cơ sở vị trí, chức năng, mặt phẳng phân chia, nguồn gốc và sự phát triển của chúng. Ba loại mô phân sinh chính theo vị trí của chúng trên thực vật là:
- Mô phân sinh đỉnh.
- Mô phân sinh bên.
- Mô phân sinh xen kẽ.
Chức năng của mô phân sinh
- Nó chịu trách nhiệm cho sự phát triển của các cơ quan mới.
- Tham gia vào quá trình vận chuyển nước và dinh dưỡng trong cây.
- Những mô này chịu trách nhiệm cho cả sự phát triển sơ cấp và thứ cấp của cây.
- Nó là mô ngoài cùng, có chức năng bảo vệ thực vật khỏi chấn thương cơ học.
- Nó tạo ra lớp biểu bì, nội bì, mô đất và mô mạch.
Mô vĩnh viễn
Mô vĩnh viễn là một nhóm các tế bào giống nhau về nguồn gốc, cấu trúc và chức năng. Chúng tham gia vào quá trình tăng trưởng và phân hóa hoàn toàn trong quá trình cây phát triển. Có ba loại mô vĩnh viễn:
- Các mô vĩnh viễn đơn giản.
- Các mô vĩnh viễn phức tạp.
- Các mô đặc biệt hoặc bài tiết.
Chức năng của các mô vĩnh viễn
- Ở thực vật thủy sinh, những mô này giúp chúng có thể nổi trên mặt nước.
- Lưu trữ năng lượng ở dạng tinh bột, protein, dầu và chất béo.
- Chúng cung cấp độ cứng cho các bộ phận của thực vật như vỏ quả, vỏ cây…
- Những mô này chứa lục lạp giúp thực hiện quá trình quang hợp.
- Các mô vĩnh viễn cũng tham gia vào quá trình bài tiết, vận chuyển và cung cấp hỗ trợ cơ học cho thực vật.
Trên đây là câu trả lời cho câu hỏi mô là gì, những loại mô nào có trong cơ thể con người và chức năng của chúng. Hy vọng sau khi đọc xong bài viết, bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức mới về vấn đề liên quan đến mô này.
