Trong cuộc sống hàng ngày, nếu không may phạm phải một sai lầm nào đó thì nhiều người sẽ tự trấn an mình bằng câu nói “tiên trách kỷ hậu trách nhân”. Vậy bạn có hiểu tiên trách kỷ hậu trách nhân là gì không? Hãy theo dõi bài viết chi tiết dưới đây của muahangdambao.com để hiểu rõ hơn nhé!
Câu nói tiên trách kỷ hậu trách nhân nghĩa là gì?
Bạn có biết tiên trách kỷ hậu trách nhân ý nghĩa là gì? Đây là câu nói rất ý nghĩa của ông cha ta, muốn dạy con cháu về cách sống và tu dưỡng đạo đức.
Hiểu đơn giản đó là khi gặp những khó khăn, trắc trở trong cuộc sống thì không nên trách móc hay tìm cách đổ lỗi cho người khác mà hãy xem xét và nhìn nhận bản thân mình trước.
Đặc biệt, chúng ta cũng có thể sử dụng tiên trách kỷ hậu trách bỉ song song với tiên trách kỷ hậu trách nhân vì cả hai câu đều có ý nghĩa tương tự nhau.
Tiên trách kỷ hậu trách nhân tiếng Anh, Trung, Hàn là gì?
- Tiên trách kỷ hậu trách nhân trong tiếng Trung là: 先责己、后责人 (phiên âm: xiān zé jǐ hòu zé rén).
- Tiên trách kỷ hậu trách nhân trong tiếng Anh là: Responsible first century, the post’s responsibilities.
- Tiên trách kỷ hậu trách nhân trong tiếng Hàn là: 책임감 있는 1세기, 포스트의 책임.
Ý nghĩa tiên trách kỷ hậu trách nhân là gì?
Câu nói tiên trách kỷ hậu trách nhân là thành ngữ được mọi người sử dụng phổ biến. Để hiểu rõ ý nghĩa của câu thành ngữ này, chúng ta có thể dùng từ ngữ gốc để phân tích riêng lẻ. Cụ thể như sau:
- 先 – tiên: Có nghĩa là trước, đặt lên trước.
- 责 – trách: Có nghĩa là gánh vác trên vai trách nhiệm, chịu trách nhiệm về một điều gì đó.
- 己 – kỷ: Có nghĩa là bản thân, chủ thể.
- 后 – hậu: Có nghĩa là phía sau, ở đằng sau.
- 人 – nhân: Có nghĩa là con người.
Khi kết hợp lại, ta được một câu hoàn chỉnh là “tiên trách kỷ hậu trách nhân” và có thể hiểu như sau:
- Đối với “tiên trách kỷ” (gánh vác trách nhiệm trước): Nghĩa là trước khi làm một hành động hay quyết định nào đó, chúng ta cũng phải cân nhắc và suy nghĩ thật kỹ lưỡng về trách nhiệm của mình đối với hậu quả mà hành động đó gây ra. Điều này giúp chúng ta đưa ra những quyết định thông minh và tránh hậu quả không mong muốn.
- Đối với “hậu trách nhân” (trách nhiệm sau): Nghĩa là sau khi đã thực hiện một hành động hay quyết định nào đó, chúng ta cũng cần chịu trách nhiệm và đối mặt với hậu quả của hành động đó một cách chủ động nhất. Nếu có bất kỳ vấn đề gì xảy ra, chúng ta không được đổ lỗi cho người khác mà phải chịu trách nhiệm và giải quyết các hậu quả thật trung thực.
Vì vậy, ý nghĩa của câu thành ngữ này là chú trọng vào việc cân nhắc, đảm bảo trách nhiệm và chịu trách nhiệm đối với hành động của bản thân, cả trước và sau khi thực hiện xong công việc hay nhiệm vụ nào đó. Đồng thời, tiên trách kỷ hậu trách nhân còn đề cao tinh thần trách nhiệm và tự giác của mọi người để xây dựng một cuộc sống và xã hội trật tự, chính trị và tôn trọng đạo đức.
Làm thế nào để ngừng việc đổ lỗi vô cớ cho người khác?
Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, đại đa số chúng ta đều sống ngược với câu nói “tiên trách kỷ, hậu trách nhân”. Chính nỗi sợ bị quy đổ trách nhiệm, sợ phải đối diện với sự yếu kém của bản thân khiến chúng ta vô thức tìm cách đổ lỗi cho những tác động bên ngoài. Vậy phải làm sao mới khắc phục được tình trạng này? Câu trả lời sẽ có nội dung thông tin dưới đây.
Học cách thay đổi tư duy
Khi xảy ra vấn đề trong cuộc sống, bạn thường có thói quen đổ lỗi là do bạn luôn mang tâm lý mình là nạn nhân, thiếu sự chủ động trong mọi tình huống.
Nếu muốn từ bỏ thói quen này bạn phải thay đổi chính suy nghĩ của mình trước tiên. Khi xảy ra cứ chuyện gì hãy tự xem lại bản thân và có trách nhiệm với những gì mình đã làm ra.
Bạn cần có suy nghĩ chủ động, không nên để mọi thứ xung quanh ảnh hưởng đến quyết định và hành động của mình.
Thay đổi những suy nghĩ tiêu cực của chính bản thân
Bạn đã bao giờ có những suy nghĩ như: “Dạo này hàng xóm ồn quá, mình chả làm được gì cả!”, “Dạo này trưa mưa nhiều, không phù hợp để tập thể dục!” hay những câu khẳng định như là “Nếu bố mẹ cho con đi học thì con đã không phải vất vả thế này!”,…
Đây chính là dấu hiệu cho những hành vi đổ lỗi mà chúng ta thường gặp phải. Do vậy, bạn cần phải thay đổi ngay từ những điều nhỏ nhất. Cố gắng chú ý điều khiển suy nghĩ của mình theo hướng tích cực nhất, lấy người khác hoặc sự việc khác được đặt làm trọng tâm và để bản thân nằm ở thế bị động. Theo thời gian, bạn sẽ có thể thay đổi được suy nghĩ của mình.
Thay đổi hành vi của bản thân
Nếu đã quen với việc đổ lỗi cho hoàn cảnh, đổ lỗi cho những người khác thì việc bạn có thể làm chỉ là trách móc người khác và luôn nghĩ rằng mình không hề tác động nên điều đó.
Do vậy, bạn thường không thể thừa nhận những điểm yếu từ phía mình và sửa chữa, khắc phục chúng. Nếu muốn bản thân được hoàn thiện tốt đẹp hơn thì phải nhìn nhận lại tất cả sự việc, tìm hiểu rõ nguyên nhân và tự khắc phục điều đó để không phạm phải sai lầm đó nữa.
Tiên trách kỷ thì hậu có nên trách nhân?
Nhìn nhận vấn đề của bản thân là việc cần thiết nhưng sau đó, liệu có nên trách nhân? Có nên trách mình xong rồi thì quay ra bới móc lỗi của người khác hay không?
Thực ra, “trách” chỉ nên dành cho chính bản thân mình mà thôi. Thay vì trách người khác thì có thể thay thế bằng những lời dặn dò, khuyên nhủ hoặc hướng dẫn cụ thể hơn để sai lầm ấy không xảy ra Có như vậy thì việc “trách” mới đem lại hiệu quả cũng như các mối quan hệ mới đi theo chiều hướng tích cực hơn.
Có thể bạn quan tâm:
Trách nhiệm là gì? Biểu hiện của người sống có tinh thần trách nhiệm
Chính trực là gì? Biểu hiện của người có tính cách chính trực
Hy vọng, thông qua bài viết này bạn đọc đã biết được tiên trách kỷ hậu trách nhân là gì và qua đó có thể rèn luyện cho mình văn hóa ứng xử tinh tế, chuyên nghiệp hơn.
