Mì chính là loại gia vị được sử dụng vô cùng phổ biến tại nước ta, tác dụng của nó là để nêm nếm cho các món ăn được ngon hơn và rất thuận tiện khi sử dụng. Tuy nhiên, bạn đã biết mì chính là gì chưa? Cách chế biến ra sao để không ảnh hưởng tới sức khoẻ? Nếu chưa có câu trả lời chính xác thì hãy tham khảo những thông tin dưới đây của muahangdambao.com nhé!
Tìm hiểu mì chính là gì?
Mì chính hay còn được gọi là bột ngọt (theo cách gọi của người miền Nam). Đây là một chất điều vị có giá trị rất cao trong công nghiệp thực phẩm. Công thức hóa học ngắn gọn của mì chính là C5H8NO4Na.
Xét về tính chất vật lý thì mì chính là loại tinh thể có màu trắng, không dính vào nhau, không có mùi đặc trưng, dễ tan trong nước và không tan ở trong cồn. Việt Nam là quốc gia có văn hóa sử dụng mì chính lâu đời, thường dùng để nêm nếm các món ăn từ thịt, cá, hải sản và rau củ… trong hầu hết các công thức chế biến món ăn.
Mì chính đã được phát hiện từ năm 1860 bởi các nhà khoa học người Đức. Ở Nhật, người đầu tiên phát hiện ra mì chính từ quy trình tách các axit glutamic từ rong biển và thu được natri glutamat là ông Ikeda. Hiện, Ajinomoto là thương hiệu sản xuất mì chính đầu tiên tại Nhật và hiện nay đang có cơ sở tại Việt Nam. Ngày nay, nó đã trở thành gia vị không thể thiếu trong hầu hết bữa ăn của các gia đình.
Nguồn gốc của mì chính là từ đâu?
Như đã nói ở trên thì mì chính đã được giáo sư hóa học Kikunae Ikeda đến từ Đại học Tokyo, Nhật phát hiện vào năm 1908. Ông đã khám phá ra rong biển có những đặc tính của chất acid glutamic, đó là monosodium glutamate. Và vào lúc đó, Kikunae Ikeda biết rằng mình đang nắm trong tay bí quyết có rất nhiều ứng dụng thực tiễn.
Năm 1909, ông đã kết hợp với nhà kinh doanh tên là Saburosuke Suzuki – nguyên là dược sĩ và thuyết phục ông này rằng họ sắp phất lên nhờ cung cấp cho thế giới một chất tạo vị mới.
Họ quyết định chọn từ “Aji – no – moto” làm tên cho sản phẩm của mình và về sau nó cũng đã trở thành tên công ty có trách nhiệm triển khai sản xuất và phân phối bột ngọt lớn trên toàn thế giới. “Aji” ở đây có nghĩa là nguồn gốc, sự khởi phát, hay nền tảng cơ bản; còn “moto” có nghĩa là vị hoặc hương vị. Vì vậy Aji – no – moto có thể được hiểu theo từng nghĩa là “Tại chính nguồn gốc của hương vị”.
Cho đến năm 1933, ngành công nghiệp sản xuất mì chính tại Nhật Bản đã đạt đến sản lượng 4 triệu rưỡi kilogram hàng năm. Và cũng từ đây, mì chính đã trở thành món gia vị quan trọng hàng đầu không thể thiếu ở các nước phương Đông. Và ngày nay, Aji – no – moto đang cung cấp hơn phân nửa nhu cầu về mì chính trên toàn thế giới.
Mì chính tiếng Anh là gì?
Vậy bột ngọt tiếng Anh có nghĩa là gì? Mì chính hay bột ngọt có tên tiếng Anh là monosodium glutamate hoặc seasoning glutamate (được viết tắt là MSG). Đây là một tên gọi khá dài và dễ gây nhầm lẫn nên bạn cách hết sức cẩn trọng khi sử dụng.
Ví dụ: The food becomes tasty if monosodium glutamate is added to it. (Dịch Việt: Món ăn sẽ trở nên hấp dẫn hơn nếu ta thêm vào 1 chút mì chính.)
Mì chính cánh là gì?
Phải chờ đến nửa thế kỷ sau của thế kỷ 20 thì mì chính mới tạm gọi là được dùng phổ biến ở Việt Nam. Nhưng cũng chỉ ở thành thị mà thôi. Ở các vùng nông thôn nhiều vùng cho đến tận chiến tranh phá hoại miền Bắc thập niên 60 vẫn còn chưa biết mì chính là cái gì. Nhưng cũng chỉ vài năm sau đó, mì chính đã thấy gia vị không thể thiếu trong món ăn của người Việt Nam.
Thời gian này đã có vài dược sĩ tìm tòi công thức và các loại hóa chất dược phẩm để có thể nấu ra được mì chính. Tuy nhiên công nghệ thủ công thì chỉ chưng cất ra được những thứ mì chính bột mịn tự tiêu thụ trong gia đình mà thôi. Cũng không dám mang cho ai bởi vì nguyên liệu dùng để chưng cất nó đều nằm trong danh mục được quản lý vô cùng khắt khe. Về sau mì chính bột mới được nhà nước sản xuất hàng loạt và bán cho dân.
Chính vì thế nên mới có phân biệt đẳng cấp rất rõ đi cả vào trong thành ngữ của tiếng Việt. Nhà có cô con gái xinh đẹp giỏi giang thường thường sẽ được ví như “mì chính cánh” vô cùng quý hóa của gia đình. Lớp học có vài cô bạn gái có nhan sắc xinh đẹp cũng được ví như là “mì chính cánh” của lớp. Thực ra thì mì chính cánh hay bột cũng chỉ mang theo một phẩm chất gây ngọt canh mà thôi. Mì chính bột chưa đủ ngọt thì ta có thể cho thêm nhiều lên…
Xem thêm: Đường thốt nốt là gì? Đường thốt nốt bao nhiêu calo? có tốt không?
Mì chính làm từ gì?
Bạn có thắc mắc bột ngọt làm từ gì không? Ngay sau đây chính là câu trả lời:
Mì chính được sản xuất chủ yếu từ một số loại nguyên liệu có sẵn trong tự nhiên như là bắp (ngô), mía, củ cải đường, sắn bằng phương pháp là lên men tự nhiên. Sau khi trải qua các bước sơ chế, nguyên liệu sẽ được chế biến thành dạng dung dịch sau đó sẽ bổ sung thêm các vi sinh vật để cho lên men, kết quả thu được sẽ trung hòa và cho kết tinh, kết quả là chúng ta sẽ thu được mì chính.
Theo giải thích của Wikipedia thì thành phần chính của bột ngọt là “Mononatri glutamat” – đây là một dạng muối của natri với axit glutamic. Đây cũng là một dạng axit amin tuy nhiên nó lại thuộc vào nhóm axit amin không thiết yếu.
Mì chính thường tồn tại ở dạng tinh thể rắn rời rạc thành các hạt nhỏ không màu không mùi và dễ tan ở trong nước. Mì chính hiện nay đang được sử dụng trong rất nhiều món ăn khác nhau nhằm tạo nên vị ngọt cho món ăn theo như đúng tên gọi của nó (bột ngọt).
Thành phần cấu tạo của mì chính là gì?
Thành phần chính của bột ngọt sẽ là glutamate, một loại axit amin vô cùng phổ biến giúp cấu tạo nên chất đạm (protein) trong cơ thể sống. Axit amin sẽ được tạo ra một cách tự nhiên trong rất nhiều loại thực phẩm khác nhau kể cả cà chua, pho mát, nấm khô, xì dầu và có mặt cả trong các loại rau, quả khác. Tinh thể mì chính tồn tại ở thể rắn, có dạng hình que, không màu, không mùi, tan dễ dàng trong nước và có vị ngọt thịt vô cùng đặc biệt.
Mì chính có tác dụng gì?
Mì chính được ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp thực phẩm. Với công dụng chính là điều vị, nhờ đó mà các món ăn hàng ngày của bạn sẽ trở nên ngon ngọt, tròn vị và dễ thưởng thức hơn nhiều. Ngoài ra, bột ngọt còn giúp giảm được lượng muối (NaCl) có trong các bữa ăn.
Tuy nhiên, theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, Nguyên Phó Viện trưởng của Viện Dinh dưỡng Quốc gia thì mì chính chỉ là một chất phụ gia cơ bản có công dụng là tạo ngọt trong các món ăn. Đo dó, mì chính không phải là 1 loại chất bổ dưỡng nên không có khả năng thay thế các chất dinh dưỡng cần thiết khác cho cơ thể.
GS.TS Nguyễn Văn Khôi đến từ Viện Hóa học Việt Nam cũng cho rằng, sử dụng bột ngọt không đem lại giá trị dinh dưỡng giống như thịt, cá. Người châu Á vẫn có thói quen sử dụng bột ngọt khi nấu các món canh hay xào. Người châu u dù không sử dụng bột ngọt nhưng lại dùng các loại bột gia vị. Trong thành phần của bột gia vị vẫn có bột ngọt. Vì vậy, các chuyên gia khuyến khích người tiêu dùng nên sử dụng thêm các thực phẩm có độ ngọt tự nhiên chứa các loại chất đạm, chất xơ, chất bột, chất béo để đảm bảo sức khỏe của bản thân. Như vậy bạn đã biết bột ngọt có tác dụng gì rồi đúng không nào?
Bột ngọt có vị gì?
Ở dạng tinh thể, bột ngọt thường khá rắn và có dạng hình que, không màu, không mùi, tương đối rời rạc, dễ tan ở trong nước, tan vừa phải trong cồn và có vị ngọt như là vị Umami theo cách gọi của người Nhật Bản. Umami ở đây có nghĩa là “tinh hoa của vị ngon” ở trong tiếng Nhật. Vị này thường được mô tả là có vị ngon, vị ngọt của thịt. Bột ngọt hiện đang được sử dụng với vai trò là một gia vị khá quen thuộc trong chế biến món ăn hàng ngày của người dân châu Á.
Công thức của bột ngọt cụ thể là gì?
Theo tìm hiểu thì công thức cấu tạo của muối mononatri glutamat được dùng làm bột ngọt sẽ là HOOC – CH2 – CH2 – CH(NH2) – COONa.
Bột ngọt bao nhiêu calo?
Tùy vào mỗi loại thương hiệu mì chính mà sẽ có lượng calo khác nhau, nhưng trung bình thì chúng có lượng calo rơi vào khoảng 145 đến 240 kcal.
Ăn bột ngọt có bị mất trí nhớ không?
Một trong những câu hỏi mà chúng ta thường gặp nhất về bột ngọt đó chính là liệu bột ngọt có gây tổn hại đến thần kinh và làm giảm trí nhớ hay không. Nguyên nhân chính của tin đồn này được xuất phát từ kết quả của thí nghiệm tiêm bột ngọt với 1 liều lượng cực kì cao ở chuột từ những năm 1960.
Kết quả thí nghiệm này đã ghi nhận được một số tổn thương nhất định trên não của chuột. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã nhận thấy rằng thí nghiệm này không thể mang tính thực tế khi áp dụng đối với con người. Các điểm bất hợp lý đã được các nhà khoa học chỉ ra là:
Thứ nhất, liều lượng mì chính được sử dụng trong thí nghiệm này là quá lớn, nếu quy đổi lượng dùng này sang con người thì 1 người trưởng thành có thể trọng 60kg sẽ dùng đến 240g bột ngọt (gần 50 muỗng cà phê) một ngày và đây là điều không thể xảy ra.
Thứ hai, con người ăn mì chính thông qua đường tiêu hóa chứ không phải tiêm trực tiếp vào trong cơ thể, nghiên cứu cũng cho thấy: Glutamate là nguồn nhiên liệu oxy hóa chính bên trong ruột người và động vật và glutamate sẽ được chuyển hóa đáng kể khi đi qua niêm mạc của ruột.
Thứ ba, hàng rào máu – não bên trong não bộ có thể ngăn sự di chuyển của glutamate sẵn có trong máu vào não. Do vậy, có thể xem não người gần như là không bị ảnh hưởng bởi bột ngọt có chứa trong thức ăn.
Nói tóm lại, việc sử dụng bột ngọt trong chế biến món ăn là rất an toàn và không hề làm giảm trí nhớ như lời đồn đại bạn nhé!
Xem thêm: Đường phèn làm từ gì? có tốt không?
Tác hại của mì chính là gì?
Bột ngọt có hại không cũng là câu hỏi được đông đảo người dùng quan tâm. Mời bạn tham khảo những thông tin sau đây để tìm được đáp án cho mình. Như phần trên, chúng tôi đã trình bày về sự an toàn của bột ngọt nhưng với điều kiện là các bạn phải sử dụng với 1 liều lượng thích hợp. Nếu ăn hay sử dụng quá nhiều mì chính thì lại có thể khiến cho bạn gặp một số vấn đề như sau.
Sau khi ăn phải những món ăn đã sử dụng quá nhiều bột ngọt thì có thể sẽ khiến cho bạn cảm thấy bị khát nước bởi vì cấu tạo chính của mì chính chủ yếu là các phân tử muối nên có thể khiến cho bạn phải uống nhiều nước gây nên tình trạng tăng huyết áp bởi uống nước nhiều sẽ làm tăng lượng nước thẩm thấu vào bên trong các mạch máu.
Theo một số nghiên cứu của các nhà khoa học về việc sử dụng quá nhiều bột ngọt thì nó cũng có thể tạo ra cảm giác nhức đầu cho bạn, tình trạng này thường xảy ra sau 10 đến 30 phút sau khi ăn những món có hàm lượng mì chính quá lớn.
Đối với trẻ em thì việc ăn quá nhiều mì chính cũng làm hạn chế sự phát triển chiều cao của trẻ do một số hợp chất muối có trong bột ngọt sẽ làm giảm lượng canxi trong cơ thể. Đối với một số người khác thì việc ăn nhiều bột ngọt có thể dẫn tới việc bị say bột ngọt khiến cho cơ thể cảm thấy mệt mỏi, buồn nôn đi kèm với những cơn nhức đầu.
Một số tác hại không mong muốn khác nếu dùng quá nhiều mì chính:
- Mì chính khi bị nạp vào cơ thể quá nhiều và thường xuyên sẽ kích thích và gây rối loạn não bộ, suy thoái não, gây giảm trí nhớ, hay quên đau đầu,…
- Có thể mắc “hội chứng mì chính” tức là có những biểu hiện như: Nóng rát, ngứa ran, căng mặt, đau ngực hoặc cảm thấy khó thở, nhịp tim nhanh, buồn ngủ,…
- Đối với phụ nữ có thai, nếu sử dụng quá nhiều mì chính trong thời gian mang thai dưới 12 tuần thì có thể làm ảnh hưởng đến não bộ của thai nhi.
- Có những trường hợp cơ thể người sẽ bị dị ứng với bột ngột do các đặc điểm sinh lý. Nếu cố tình sử dụng quá nhiều mì chính để tạo độ ngon cho món ăn thì rất có thể gây ra một số vấn đề tim mạch đối với những người có tiền sử dị ứng với bột ngọt.
- Đối với người bị hen suyễn kinh niên, nếu sử dụng thực phẩm có chứa quá nhiều mì chính thì có thể gây ra tình trạng khó thở, làm tình trạng bệnh nặng thêm và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm khác cho sức khỏe.
- Dùng quá nhiều mì chính cũng có thể khiến cho các chất chống lại sự oxy ở thành dạ dày bị ức chế dẫn tới tình trạng tăng nguy cơ mắc một số bệnh liên quan tới ung thư dạ dày.
- Ngoài ra thì thì việc sử dụng quá nhiều bột ngọt trong các bữa ăn hàng ngày có thể khiến cho thận phải hoạt động nhiều hơn. Từ đó, có thể làm suy giảm chức năng thận nếu việc này dễ ra 1 cách liên tục.
Ăn mì chính có độc không?
Thực tế cho thấy hiện nay có rất nhiều nguồn thông tin khác nhau về lợi và hại của việc ăn mì chính. Chính điều này đã gây ra sự nhiễu loạn nhất định, khiến nhiều người băn khoăn liệu ăn bột ngọt có độc hay không.
Tuy nhiên, tính đến thời điểm này thì thông qua rất nhiều thí nghiệm khác nhau được thực hiện cả trên người lẫn động vật thì đều không tìm thấy bằng chứng nào về tác hại của bột ngọt tới sức khỏe khi nó được ăn với 1 liều lượng vừa phải. Như vậy bạn có thể biết ăn bột ngọt có tốt không rồi.
Bột ngọt miền Bắc gọi là gì?
Tại miền Bắc thì bột ngọt sẽ được gọi là mì chính còn trong miền Nam sẽ gọi mì chính là bột ngọt. Chính cách gọi khác biệt này đôi khi đã tạo ra những sự nhầm lẫn.
Lưu ý khi sử dụng mì chính mà bạn cần biết
Để có thể sử dụng một cách khoa học nhất bột ngọt thì thời điểm sử dụng nó cũng vô cùng quan trọng. Bởi vì sử dụng đúng lúc sẽ giúp cho việc nêm nếm bằng bột ngọt không tạo ra những chất độc hại gây ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe của bạn. Sau đây là 1 số lưu ý quan trọng mà bạn cần ghi nhớ khi sử dụng mì chính nhé!
- Trước khi tiến hành nấu các món ăn thì nên tẩm ướp thực phẩm bằng bột ngọt trước từ 10 đến 20 phút để có thể thấm đều trước khi mang đi chế biến.
- Thời điểm thứ 2 mà bạn có thể cho mì chính vào các món ăn đó là sau khi đã sắp hoàn tất món ăn thì mới cho bột ngọt vào rồi tắt bếp ngay. Bởi nếu bạn nêm nếm bột ngọt khi nước đang sôi thì rất có thể tạo ra một số hợp chất không tốt cho sức khỏe. Và tốt nhất chỉ nên dùng bột ngọt khi nhiệt độ nấu đạt khoảng 60-70 độ C là hợp lý.
- Không nêm nếm bột ngọt vào thực phẩm nguội hoặc thực phẩm ăn sống như là rau quả.
- Khi nấu ăn, bạn không nên bỏ quá nhiều bột ngọt vào đồ ăn, một nồi canh khoảng 2 lít thì chỉ dùng khoảng 1 muỗng cafe bột ngọt là đủ rồi.
- Nếu bạn nêm nếm mì chính vào những món ăn có trứng thì sẽ không tốt cho sức khỏe.
- Đối với những loại món ăn có vị chua thường chứa nhiều axit nên rất dễ khiến cho mì chính bị chậm tan và tạo thành một số chất độc hại nên tốt nhất là hạn chế sử dụng bột ngọt trong trường hợp này.
- Với những món ăn đã có sẵn vị ngọt tự nhiên như là canh hầm xương hay canh cá tôm thì bạn hạn chế sử dụng thêm mì chính vì chúng có thể làm tan biến vị ngọt tự nhiên đồng thời làm ảnh hưởng tới sự thơm ngon vốn có của món ăn.
Cách sử dụng mì chính trong chế biến thức ăn
Tùy thuộc vào đối tượng mà chúng ta cần xác định chính xác liều lượng bột ngọt cần thiết để nêm vào các món ăn hàng ngày:
Trong các món canh:
+ Nếu nấu món canh cho 5 người ăn, lượng nước khoảng 2 bát tô (1 lít nước) thì lượng bột ngọt cần thiết sử dụng là 2 đến 3 thìa cà phê.
+ Nếu chỉ nấu canh cho trẻ nhỏ thì liều lượng là 1 nửa thìa cà phê mì chính hoặc tốt nhất là không dùng bột ngọt.
+ Nếu nấu canh cho phụ nữ mang thai thì nên sử dụng 1 đến 1 nửa thìa cà phê bột ngọt sẽ là tốt nhất.
Trong các món xào:
+ Nếu nấu món xào cho cả nhà từ 3 đến 5 người ăn thì 1-2 thìa cà phê bột ngọt sẽ là liều lượng hợp lý nhất.
+ Còn nếu nấu món xào cho phụ nữ đang mang thai, lượng bột ngọt nên dùng là nửa thìa cà phê.
Trong các món sống
Với những đồ sống cần ướp trước khi nấu như là món cá kho, thịt kho, nem cuốn… thì liều lượng hợp lý là 2 đến 3 thìa cà phê mì chính. Tùy thuộc vào số lượng thực phẩm mà bạn hãy gia giảm lượng mì chính sao cho phù hợp nhất.
Hy vọng những chia sẻ trên đây đã có thể giúp bạn đọc tháo gỡ được băn khoăn ăn mì chính có tốt không và tác dụng của bột ngọt là gì. Nói chung, cái gì ăn nhiều quá cũng sẽ không tốt, bột ngọt cũng vậy. Khi đã biết được điều ấy rồi thì chắc chắn bạn sẽ vừa chiều chuộng được vị giác của mình cũng có thể tránh được những việc làm sai gây hệ lụy xấu cho sức khỏe bản thân.
