Đối với những người mới ra trường, bắt đầu tìm kiếm việc làm hay mới đi làm thì lương Gross và lương Net là khái niệm hoàn toàn xa lạ. Bên cạnh đó, nhiều người đi làm rồi vẫn bỡ ngỡ, chưa hiểu hết lương Gross là gì? Lương Net là gì? Các chuyển từ lương Gross sang Net và ngược lại. Vậy hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé.
Lương Gross là gì?
Có thể thấy rằng dù chưa có văn bản pháp luật nào chỉ ra hay định nghĩa về lương net và lương gross là gì, nhưng hai khái niệm này lại sử dụng khá phổ biến ở bất kỳ công ty hay tổ chức nào.
Đầu tiên ta phải hiểu Gross là gì? Là từ tiếng Anh được đơn giản là gộp cả, tính tổng nói chung,… do đó lương gross nghĩa là là tổng tất cả thu nhập mà người lao động được hưởng mỗi tháng.
Lương gross bao gồm những gì ? Bao gồm lương cơ bản, phụ cấp, phần trăm hoa hồng, các khoản trợ cấp (ăn trưa, gửi xe, xăng xe,…),… trong đó có cả các khoản thuộc về thuế thu nhập cá nhân, đóng các loại bảo hiểm (bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm xã hội,…)
Do mức lương Gross là lương tổng thu nhập nên số lương bạn thực nhận hàng tháng sẽ thấp hơn so với mức lương Gross do bạn phải trích phần trăm trong tổng lương Gross để đóng thuế thu nhập cá nhân, các loại bảo hiểm (nếu có).
Tỷ lệ trích từ lương Gross để đóng các loại bảo hiểm sẽ được tính như sau:
| Tỷ lệ trích ra từ lương Gross để đóng các loại bảo hiểm bắt buộc | |||
| Bảo hiểm xã hội (Quỹ hưu trí và tử tuất) | Bảo hiểm thất nghiệp. | Bảo hiểm y tế | Tổng |
| 8% | 1% | 1,5 % | 10,5% |
Cách tính phần trăm đóng cho các loại bảo hiểm trong tổng lương Gross.
Ví dụ : Khi bạn đi phỏng vấn hay nhận việc, nhà tuyển dụng trả cho bạn mức lương 15 triệu/tháng, ngay sau đó bạn phải trích 10,5% mức lương này để đóng các loại Bảo hiểm (8% bảo hiểm xã hội, 1,5% bảo hiểm y tế và 1% bảo hiểm thất nghiệp) tuân theo quy định của nhà nước và số tiền lương cuối cùng bạn thực nhận cuối mỗi tháng là 13.425.000 Việt nam đồng.Và trên đây là bạn chưa đóng Thuế thu nhập cá nhân.
| Bậc | Thu nhập tính thuế/tháng theo lương Gross (VNĐ) | Thuế suất (%) |
| 1 | Đến 5000000 | 5 |
| 2 | Từ 5.000.000 đến 10.000.000 | 10 |
| 3 | Từ 10.000.000 đến 18.000.000 | 15 |
| 4 | Từ 18.000.000 đến 32.000.000 | 20 |
| 5 | Từ 32.000.000 đến 52.000.000 | 25 |
| 6 | Từ 52.000.000 đến 80.000.000 | 30 |
| 7 | Trên 80.000.000 | 35 |
Cách tính thuế thu nhập cá nhân theo lương Gross
Bên cạnh đó nếu tính thuế thu nhập cá nhân thì ta không tính trên tổng lương mà phải trừ đi 10.5% bảo hiểm, trừ đi mức số người phụ thuộc còn lại ta mới phải đóng thuế thu nhập cá nhân.
Lương Net là gì?
Lương Net và lương Gross là hai hình thức trả lương được ưa chuộng của các công ty/ doanh nghiệp hiện nay.
Net là gì? Net là tính từ tiếng anh được hiểu đơn giản là giá trị thực, cuối cùng. Do đó, lương Net chính là thu nhập thực nhận mà người lao động được doanh nghiệp trả hàng tháng sau khi đã trừ hết các chi phí, các khoản đóng các loại bảo hiểm xã hội hay thuế thu nhập cá nhân (nếu có). Và đây là số tiền cuối cùng bạn được nhận mà không có thêm bất kỳ chi phí, phụ cấp nào khác.
Ví dụ: Khi bạn tham gia phỏng vấn hay nhận việc bạn yêu cầu hoặc được công ty trả 15.000.000 đồng/ tháng thì cuối tháng số tiền bạn nhận là 15.000.000 đồng mà không cần đóng thêm bất kỳ khoản phí nào nữa. Tất cả các khoản phí cần đóng cho các loại bảo hiểm xã hội đều do công ty/ doanh nghiệp chủ động đóng cho bạn theo quy định của nhà nước.
Vậy lương cứng là gì? Lương cứng có phải lương Net không? Lương cứng là là số tiền thu nhập mà người lao động được doanh nghiệp trả cố định hàng tháng so với sức lao động mà họ bỏ ra, và trách nhiệm với số lương đó họ phải hoàn thành, điều này hai bên đã thỏa thuận với nhau. Lương cứng là để phân biệt với lương mềm, lương hoa hồng. Còn để nói lương cứng có phải lương Net hay lương Gross không thì còn tùy thuộc vào quy định và cách quy đổi của công ty, doanh nghiệp đó.
Cách chuyển lương Gross sang lương Net.
Lương Net và lương Gross là hai hình thức trả lương luôn đi song hành với nhau, từ hai khái niệm trên ta có thể hiểu một các đơn giản là lương Gross là tổng thu nhập của chúng ta khi chưa trừ các khoản phí các loại bảo hiểm, thuế thu nhập cá nhân,… còn lương Net là thu nhập của chúng ta mà không bị trừ bất kỳ khoản phí nào.
So sánh giữa lương Net và lương Gross.
| Các tiêu chí | Lương Gross | Lương Net |
| Khái niệm | Là tổng tiền thu nhập người lao động được công ty/ doanh nghiệp chi trả mỗi tháng. | Là tiền lương thực nhận của người lao động được chi trả trên tháng. |
| Các khoản phí bảo hiểm và thuế thu nhập cá nhân |
Bao gồm:
|
Không bao gồm bất kỳ khoản phí nào: như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp,bảo hiểm y tế, thuế thu nhập cá nhân. |
| Mối quan hệ giữa hai loại lương | Lương net = Lương gross – (BHXH + BHYT + BHTN) – Thuế TNCN (nếu có) | |
| Chủ thể ưa chuộng | Người lao động | Người sử dụng lao động |
| Ưu điểm | Người lao động có thể chủ động nắm bắt tính toán đối với mức lương của mình, các khoản phí mình phải đóng. | Người lao động nhận đúng số tiền thỏa thuận của hai bên, việc nộp các khoản phí bảo hiểm và thuế thu nhập do công ty tự tính toán và nộp đúng theo quy định của nhà nước. |
| Nhược điểm | Người lao động phải tự mình tính toán số tiền đóng bảo hiểm và thuế thu nhập mình phải đóng, bên cạnh đó cập nhật các quy định, chính sách về việc đóng các khoản phí trên để tránh bị công ty tính thiếu tính sai. | Doanh nghiệp có thể sử dụng mức lương này để đóng bảo hiểm cho người lao động không đúng với thực tế nên mức đóng có thể bị thấp dẫn đến mức hưởng các chế độ bảo hiểm cũng sẽ bị thấp.
Bên cạnh đó do người lao động không chủ động biết được các khoản phí bảo hiểm, thuế,mà nhiều công ty doanh nghiệp không đóng bảo hiểm cho người lao động, nhiều người bị mất quyền lợi mà không hề hay biết. |
Bảng so sánh giữa mức lương Net và mức lương Gross.
Cách chuyển từ lương Gross sang Net.
Cách chuyển từ lương Gross thì các để chuyển sang lương Net như sau:
Lương Net = Lương Gross – Phí các loại Bảo hiểm – Thuế thu nhập cá nhân( nếu có)
Chuyển từ lương Net sang Lương Gross như sau:
Lương Gross= Lương Net + Phí các loại Bảo hiểm + Thuế thu nhập cá nhân (nếu có)
Ví dụ về chuyển từ lương Gross sang lương Net.
Ta có ví dụ sau để hiểu rõ hơn về hai cách chuyển đổi sau:
Chị H làm nhân viên telesale cho công ty Đ với mức lương Gross là 10 triệu đồng/tháng. Như vậy:
Lương net thực nhận của Chị C = 100 triệu đồng – các khoản đóng bảo hiểm – thuế Thu nhập cá nhân (nếu có).
Các khoản phí đóng bảo hiểm:
- Bảo hiểm xã hội: 10 triệu đồng x 8% = 800000 đồng
- Bảo hiểm thất nghiệp: 10 triệu đồng x 1% = 100.000 đồng
- Bảo hiểm y tế: 10 triệu đồng x 1,5% = 150.000 đồng
Suy ra tổng số tiền chị C phải ra trích để đóng các loại bảo hiểm bắt buộc/tháng là:
800.000 đồng + 100.000 đồng + 150.000 đồng= 1.050.000 đồng
Như vậy từ mức lương Gross của chị C là 10 triệu đồng chuyển sang mức lương Net là 10 triệu đồng – 1050000 đồng bằng 8 triệu 9 trăm 50 nghìn.
Lương Gross hay lương Net thì có lợi hơn cho người lao động?
Khi chưa thực sự hiểu thực sự về lương Net và lương Gross thì ta có thể nhận thấy rằng lương Gross sẽ cao hơn lương Net. Nhưng thực chất thì sau trừ đi các khoản phí bảo hiểm, thuế thu nhập cá nhân thì hai loại lương này ngang bằng nhau, tiền lương thực nhận là như nhau. Nhưng đối với mỗi cách tính lương sẽ có ưu điểm và nhược điểm riêng.
Đối với cách tính lương Net đầu tiên chúng ta có thể thấy lợi trước mắt là không phải trừ bất kỳ khoản phí nào, nhưng cách tính lương như nào có thể đem đến nhiều rủi ro cho người lao động nếu gặp các công ty lợi dụng đặc điểm này để tiết kiệm chi phí. Họ sẽ lấy luôn mức lương Net để đóng các loại bảo hiểm cho người lao động, mức phí sẽ thấp hơn, mức hưởng lợi của người lao động cũng thấp đi. Hoặc lợi dụng việc nhân viên không chủ động nắm bắt được các khoản phí bảo hiểm họ không đóng bảo hiểm cho nhân viên đã rất nhiều người gặp trường hợp như vậy.
Mức lương Gross tuy khoảng thời gian đầu người lao động cảm thấy mất mát khi phải mất % đóng các khoản bảo hiểm hay thuế. Nhưng thực ra số tiền thực nhận cũng giống như lương Net. Họ sẽ mất thời gian để tính toán nắm bắt thông tin về các khoản phí nhưng sau này luôn chủ động về tiền lương của bản thân, hiểu được quyền lợi và nghĩa vụ của mình khi đóng bảo hiểm hay thuế thu nhập cá nhân.
Hi vọng qua những chia sẻ khái quát trên thì bạn đã hiểu được lương Net và lương Gross là gì? Từ đó bạn lựa chọn và đề xuất với doanh nghiệp cách tính lương để có thể bảo vệ quyền lợi của bản thân đồng thời có được mức lương phù hợp với nhu cầu cuộc sống.
