Một số gia đình khi nhà có đám tang thường kèm theo cáo phó là thông báo xin miễn chấp điếu. Vậy thì chấp điếu là gì? Có ý nghĩa và nguồn gốc cụ thể ra sao? Cùng tìm hiểu kỹ hơn về điều này với muahangdambao.com trong bài viết chi tiết ngay sau đây bạn nhé!
Tìm hiểu chấp điếu là gì?
Chấp điếu còn có những tên gọi khác mà có thể bạn đã từng nghe qua như là phúng điếu hay cúng điếu. Đây là nghi thức mà hầu hết tất cả các gia đình khi có tang sự đều sử dụng. Theo nghĩa Hán Việt thì “chấp” ở đây chính là dâng lên người mất một số đồ vật khác nhau. Có thể đó là hoa đám tang, trái cây hoặc tiền cúng,… Riêng về số tiền cúng điếu thì sẽ tùy ở tâm mỗi người, cũng như điều kiện của họ.
Còn từ “điếu” lại có nghĩa là việc người còn sống đến thăm viếng gia đình đang có tang sự. Mặc dù người chết đã được khâm liệm nhưng đây cũng được xem như là lần gặp cuối cùng với người mất. Mong cho linh hồn của người mất sớm về nơi an nghỉ cuối cùng. Mặc khác cũng là an ủi, động viên phần nào đến người thân của người vừa qua đời. Mong mọi người sẽ bớt đi đau buồn và vượt qua nỗi đau thương này.
Nguồn gốc của chấp điếu là từ đâu?
Theo các nhà nghiên cứu thì phong tục này đã có từ rất lâu đời, thuở mà ông cha tổ tiên vẫn còn phải lo từng miếng cơm manh áo. Ấy thế mà tình nghĩa vẫn tương thân, tương ái giữa hàng xóm hay các bản làng với nhau khiến cho nhiều người khác phải nể phục.
Bởi vì họ đã coi nhau như anh em một nhà nên không hề tính toán bất cứ điều gì. Nhà có tiền bạc thì khi đi đám tang sẽ cho tiền, còn nhà nào không có tiền thì thay bằng lễ vật đều được. Tùy vào lòng hảo tâm của mỗi người mà tang gia đều nhận lấy tấm lòng trân quý đáng có ấy.
Cho đến nay việc phúng viếng, chấp điếu không những được lưu truyền mà còn được phát huy phô trương hơn rất nhiều. Thông thường nếu nghĩ đến phúng viếng thì ai trong chúng ta cũng thiên về vật chất nhiều hơn nên đã dần mất đi các bản sắc tình người mà ông cha ta muốn truyền lại cho đời sau.
Mỗi phong tục tập quán của nước ta đều ẩn trong đó là những đạo lý, những đức tính tốt đẹp nhất. Chỉ là khi nó đi theo thời gian và năm tháng thì chúng ta dần hiểu sai đi ý nghĩa đó và khiến cho những phong tục ấy có phần sai lệch đi đôi chút.
Ý nghĩa của hành động chấp điếu là gì?
Việc bạn chấp điếu cho người mất bất cứ vật nào dù có giá trị hay không thì đều có ý nghĩa thể hiện sự kính trọng dành cho người đã mất. Đây cũng chính là sợi dây kết nối cuối cùng trước thềm cảnh mà bạn và họ sắp xa lìa ở hai cực thế giới khác nhau.
Ngoài ra, việc đem đồ đến phúng viếng người mất cũng như là lời chia buồn chân thực nhất dành cho toàn thể gia đình họ khi có tang sự. Tuy không nói ra bằng lời nhưng mà chỉ hành động ấy của bạn thôi cũng thực sự đã khiến nhiều người cảm động. Mặt khác, không phải gia đình nào cũng sẽ nhận chấp điếu vì điều này cũng còn phụ thuộc vào mỗi vùng miền và tín ngưỡng của mỗi nhà là khác nhau.
Vậy hành động miễn chấp điếu là gì?
Bên cạnh các gia đình nhận việc chấp điếu thì hiện nay cũng có nhiều gia đình thông báo không tiếp nhận tiền phúng viếng. Thực tế, khi tổ chức tang lễ, nhiều gia đình không muốn làm phiền lòng những người tới viếng, không muốn mang nợ quá nhiều nên đã đưa ra những thông báo như vậy.
Nếu trong quá trình tổ chức tang lễ mà gia đình của gia chủ thông báo không nhận chấp điếu thì người đến phúng viếng có thể mang tới bó hương, hoa để cúng viếng hoặc đơn giản hơn là đến thắp cho người đã khuất một nén nhang thể hiện lòng thành và mang lại hơi ấm cho cả nhà gia chủ.
Tại sao có những gia đình lại xin miễn chấp điếu?
Không nhận tiền chấp điếu
Như đã nói thì cúng điếu chính là một thủ tục luôn xuất hiện trong tang lễ ở Việt Nam. Tuy nhiên nó lại không phải bắt buộc mà chúng ta phải làm theo 100%. Ở mỗi gia đình khác nhau thì việc nhận chấp điếu hay không cũng sẽ có chút khác biệt. Nhận hay không nhận cũng là chuyện rất thường tình, tùy theo từng suy nghĩ và định hướng của mỗi gia đình. Bởi vậy việc nhận cúng điếu hoàn toàn không phải là mang một món nợ.
Ví dụ như trước khi mất thì người đã khuất có căn dặn người nhà hay con cháu là không được nhận chấp điếu. Như vậy thì khi bạn đến viếng tang chỉ cần thực hiện việc bái lạy và thắp 1 nén nhang thôi đã đủ rồi. Bởi vì theo họ việc cúng điếu giống như một món nợ trần gian trước khi mất. Và họ cũng không muốn làm phiền quá nhiều tới bà con xa gần khi đến viếng tang.
Ngoài ra, trong trường hợp mà gia đình không nhận bất kỳ số tiền cúng viếng nào thì bạn cũng có thể đem hương hoặc hoa tới đám tang đến để viếng. Tuy hành động này khá đơn giản nhưng đây cũng chính là thứ tình cảm ấm áp nhất mà bạn muốn dành cho toàn bộ tang gia.
Nhận tiền phúng viếng với mục đích tạo phúc
Trong một trường hợp khác, có những nhà vận sẽ nhận tiền cúng điếu nhưng họ sẽ dùng số tiền đó để cúng dường và làm những việc thiện nguyện sau đó sẽ hồi hướng toàn bộ công đức ấy cho người đã mất.
Với cách làm này đa phần chúng ta sẽ thấy ở những gia đình có theo đạo Phật. Nhằm tạo phúc cho người khuất để khi họ rời khỏi thế giới này thì cánh cửa ở miền cực lạc sẽ mở ra và chào đón họ hơn. Cách này hiện nay cũng đang được rất nhiều gia đình áp dụng.
Một điều nữa chúng tôi muốn nhấn mạnh với bạn rằng, nhận chấp điều không phải là chúng ta đang mắc nợ bởi vì đây là cái tâm và tình mà những người quen biết muốn dành cho người đã mất lần cuối cùng. Chính vì họ tự nguyện nên thay vì nghĩ đó là món nợ thì hãy trân trọng nó thật nhiều.
Thành ngữ phú quý sinh lễ nghĩa là gì? thể hiện quan điểm gì?
Hy vọng rằng bài viết nói trên của chúng tôi đã có thể giúp bạn hiểu được chấp điếu là gì cũng như ý nghĩa và nguồn gốc của hành động đầy tính nhân văn này. Nếu bạn còn câu hỏi nào cần được hỗ trợ giải đáp liên quan đến chủ đề này thì đừng ngần ngại để lại câu hỏi bên dưới nhé!
