Câu ghép là gì? Phân loại và tác dụng của câu ghép là gì?

Bạn đang tìm hiểu về câu ghép và còn đang lúng túng khi giải đáp câu hỏi câu ghép là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về định nghĩa câu ghép và tất cả những vấn đề có liên quan tới đơn vị kiến thức này nhé!

Bài soạn văn: câu ghép lớp 8
Bài soạn văn: câu ghép lớp 8

Câu ghép là gì?

Câu ghép trong tiếng Việt

Chắc hẳn mỗi lần soạn bài câu ghép, các vị phụ huynh cũng như học sinh đều thắc mắc về khái niệm này. Theo định nghĩa câu ghép ở lớp 8, các bạn có thể hiểu câu ghép là câu gồm từ hai vế câu trở lên ghép lại, mỗi về câu sẽ có cấu trúc giống như một câu đơn (là một cụm chủ – vị), các cụm chủ vị không bao giờ chứa nhau.

Vậy đặc điểm chính của câu ghép là gì?

Trong một câu ghép, các vế được kết nối với nhau bằng nhiều phương tiện khác nhau. Có thể dùng từ nối, quan hệ từ hoặc dấu phẩy, cặp từ hô ứng để tạo sự liên kết giữa các vế trong câu.

Ví dụ: Lan đi học và Minh đi làm.

Ở ví dụ trên, câu được ghép từ hai vế. “Lan đi học” là vế thứ nhất, “Minh đi làm” là vế thứ hai. Mỗi vế đều có một cụm chủ ngữ, vị ngữ, và câu ghép này dùng quan hệ từ “và”.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu về mảng ngôn ngữ học ứng dụng trong giáo dục đã đưa ra một số cách định nghĩa về câu ghép theo từng lứa tuổi để phù hợp với trình độ học vấn và khả năng nhận thức của học sinh. Chẳng hạn khái niệm câu ghép là gì lớp 8 sẽ khác với định nghĩa câu ghép ở lớp 5.

Câu ghép trong tiếng Anh

Trong tiếng Anh, kiến thức về câu ghép là một trong những đơn vị kiến thức cơ bản nhất mà các bạn cần tìm hiểu. Đây được coi là một dạng câu được sử dụng phổ biến trong các bài viết thuộc lĩnh vực business và rất nhiều lĩnh vực khác.

Câu ghép trong tiếng Anh
Câu ghép trong tiếng Anh

Câu ghép trong tiếng Anh là compound sentence. Thực chất, nó cũng có cấu trúc tương tự như trong tiếng Việt, bao gồm hai mệnh đề có cấu trúc N + V được kết nối với nhau bởi các liên từ. Mỗi liên từ lại có một quy tắc riêng và có thể có hoặc không dấu phẩy ngăn cách giữa hai vế. Một số liên từ thường được sử dụng để kết nối trong câu ghép là: and, or, so, but,…

 

Phân loại câu ghép

Câu ghép trong tiếng Việt được chia làm các loại sau:

Câu ghép đẳng lập

Câu ghép đẳng lập là loại câu ghép bao gồm hai vế câu có quan hệ ngang hàng, không phụ thuộc vào nhau. Các câu trong câu ghép đẳng lập được liên kết bằng quan hệ từ đẳng lập nên mối quan hệ giữa chúng khá lỏng lẻo. Câu ghép đẳng lập có các loại sau:

Câu ghép đẳng lập có quan hệ liệt kê

Một số vế câu sẽ biểu thị các quá trình, sự vật, hiện tượng, tính chất cùng loại với nhau

Các vế được liên kết lại bằng quan hệ từ thể hiện sự liên hợp, thường là từ “và”

Ví dụ: Cây xanh và trái ngọt

Câu ghép đẳng lập có quan hệ lựa chọn

Mỗi vế câu biểu thị một khả năng riêng của sự việc

Các vế liên kết với nhau bằng quan hệ từ biểu thị mối quan hệ lựa chọn, thường là từ “hay, hoặc”, nhằm biểu đạt ít nhất một khả năng được nói tới sẽ thực hiện được.

Ví dụ: Bạn làm hoặc tôi làm

Câu ghép đẳng lập có quan hệ tiếp nối

Những vế trong câu ghép loại này thường thể hiện sự việc tiếp nối nhau theo một trật tự tuyến tính. Chúng được liên kết bằng quan hệ từ mang ý nghĩa liệt kê, chủ yếu là từ “và”

Ví dụ: Tôi vừa đỗ xe lại và người khác cũng đỗ xe ngay cạnh tôi.

Câu ghép đẳng lập có quan hệ đối chiếu

Các vế trong kiểu câu ghép này biểu đạt sự việc mang tính chất tương phản, đối ứng với nhau. Quan hệ từ sử dụng để nối các vế sẽ thể hiện quan hệ tương phản, đối chiếu, đó là “nhưng, mà, song”

Ví dụ: Nó thi bị điểm kém nhưng vẫn lười học.

Câu ghép chính phụ

Câu ghép chính phụ là gì? Câu ghép chính phụ là kiểu câu ghép được nối với nhau bằng quan hệ từ hoặc một cặp từ hô ứng. Loại câu ghép này cũng có hai vế giống như câu ghép đẳng lập nhưng những vế trong đó lại có quan hệ phụ thuộc lẫn nhau, được liên kết với nhau bằng quan hệ từ chính phụ. Vì vậy, mối quan hệ trong câu ghép này thường rất chặt chẽ.

Một số cách nối các vế câu ghép thường gặp
Một số cách nối các vế câu ghép thường gặp

Trong câu ghép chính phụ bao gồm nhiều mối quan hệ khác nhau, thường sử dụng từ nối hay các cặp từ nối (cặp từ liên kết) để nối các vế với nhau. Cụ thể như sau:

  • Câu ghép quan hệ nguyên nhân – kết quả: Bởi – nên, vì – nên, bởi vì – nên, do – nên,…
  • Tương phản: Mặc dù – nhưng, tuy – nhưng, dù – nhưng,…
  • Điều kiện – hệ quả: Hễ – mà, nếu như – thì, hề – thì, giá – mà,…
  • Thăng tiến: Càng – càng, bao nhiêu – bấy nhiêu,…
  • Câu ghép quan hệ lựa chọn: Hoặc – là, hay – là
  • Tiếp nối: Vừa – cũng, vừa – đã
  • Đồng thời: Trong khi – thì, vừa – vừa, còn
  • Giải thích:
  • Câu ghép quan hệ bổ sung: sử dụng các quan hệ từ “không những – mà còn, không chỉ – mà, chẳng những – mà”,…

Câu ghép hô ứng

Hay còn được gọi là câu ghép qua lại. Kiểu câu ghép này có quan hệ ngữ nghĩa vô cùng chặt chẽ, không thể tách hai vế trong câu ra thành câu đơn. Một số cặp từ quan hệ thường được sử dụng trong câu ghép hô ứng là: vừa mới – thì đã, bao nhiêu – bấy nhiêu, vừa – đã, chưa – đã, càng – càng, nào – nấy,…

Ví dụ: Tôi còn chưa có người yêu mà bạn tôi đã có con.

Câu ghép chuỗi

Đây là dạng câu ghép có hai vế trở lên, giữa các vế có quan hệ chuỗi theo kiểu liệt kê. Các vế trong câu được ngăn cách với nhau bằng các dấu câu: dấu chấm, dấu hai chấm, dấu phẩy.

Ví dụ: Mây đen kéo đến, trời mưa, gió lớn, đường bắt đầu ngập nước.

Câu ghép hỗn hợp

Ở loại câu ghép này, giữa các vế của câu sẽ có mối quan hệ ngữ pháp và ngữ nghĩa khá đa dạng.

Ví dụ: Mặc dù tôi đã cố gắng khuyên nó nhưng nó lười nên bây giờ nó mới thi trượt đại học.

Tác dụng của câu ghép

Khi sử dụng câu ghép, bạn có thể tóm lược được vấn đề, đặc biệt là những vấn đề có liên quan với nhau về nghĩa, đồng thời cũng giúp cho người nghe, người đọc dễ hiểu, nâng cao hiệu quả trong quá trình giao tiếp. Đồng thời, câu ghép cũng tránh cho giọng văn của bạn lan man, hụt ý, nâng cao hiệu quả truyền đạt rõ ràng, mạch lạc trong quá trình giao tiếp hay viết các thể loại văn bản.

Để mang tính hiệu quả khi sử dụng câu ghép, bạn nên tìm hiểu và sử dụng các kiểu câu ghép bên trên tương ứng phù hợp với các trường hợp giao tiếp cụ thể, tránh sử dụng bừa bãi, lộn xộn sẽ mang tính hiệu quả không cao và làm cho cuộc giao tiếp của chúng ta mắc lỗi.

Bài viết trên đây là những chia sẻ cơ bản xoay quanh vấn đề câu ghép là gì. Hy vọng đã đem lại những kiến thức hữu ích cho các bạn đang nghiên cứu về kiểu câu này và giúp các bạn có thể giải đáp những khúc mắc xoay quanh chủ đề này.

 

 

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *